1834: Ο άγνωστος πόλεμος Μανιατών - Βαυαρών

Στις 25 Ιανουαρίου 1833, το Ναύπλιο υποδέχθηκε τον πρώτο βασιλιά του σύγχρονου ελληνικού κράτους, Όθωνα. Επειδή ο νέος μονάρχης ήταν μόνο 17 ετών, την εξουσία ανέλαβε προσωρινά η λεγόμενη Αντιβασιλεία. 

Επρόκειτο για ένα τριμελές διοικητικό όργανο που θα κυβερνούσε την Ελλάδα μέχρι την ενηλικίωση του Όθωνα, δηλαδή όταν εκείνος θα γινόταν 20 ετών.

Η Αντιβασιλεία αποτελείτο από τρεις Βαυαρούς αξιωματούχους, τους Άρμανσπεργκ, Μάουρερ και Χάιντεκ.Πρώτο τους μέλημα ήτανη ενίσχυση της κεντρικής εξουσίας, επιχειρώντας να μεταφυτεύσουν στην Ελλάδα το νομικό σύστημα της χώρας τους. 

Η προσπάθεια της Αντιβασιλείας να εγκαθιδρύσει ένα ενιαίο συγκεντρωτικό κράτος θα την έφερνε αναπόφευκτα σε σύγκρουση με τους Μανιάτες, οι οποίοι δεν είχαν την παραμικρή διάθεση να εγκαταλείψουν την αυτονομία και τα προνόμιά τους. 

Θεωρούσαν αδιανόητο να στερηθούν από τους Βαυαρούς αυτά που δεν είχε καταφέρει να τους στερήσει ο σουλτάνος. Στα μάτια τους η Αντιβασιλεία φάνταζε πολύ πιο αδύναμη από τους Οθωμανούς κατακτητές.

Οι Βαυαροί ήρθαν για πρώτη φορά σε προστριβή με την Μάνη όταν αποφάσισαν να αφοπλίσουν τους πύργους της. Τα κτήρια αυτά αποτελούσαν οχυρωμένες κατοικίες, εξοπλισμένες με κανόνια μικρού διαμετρήματος και άλλα πυροβόλα όπλα, που παρείχαν προστασία από τις επιθέσεις αντίπαλων οικογενειών και τοπικών εχθρών. Το 1834 στην Μάνη υπήρχαν περίπου 800 τέτοιοι πύργοι. 

Η Αντιβασιλεία γνώριζε ότι ο αφοπλισμός τους θα ήταν μια επικίνδυνη υπόθεση, η οποία μπορούσε να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Την δύσκολη αυτή αποστολή ανέλαβε να φέρει εις πέρας ο λοχαγός Μαξιμίλιαν Φέντερ. Τον Φεβρουάριο του 1834, ο Βαυαρός αξιωματικός έφθασε στην Μάνη, συνοδευόμενος από πολλούς στρατιώτες και εφοδιασμένος με μεγάλα χρηματικά ποσά. 

Το σχέδιό του απλό. Όπου δεν μπορούσε να πετύχει τον σκοπό του με απειλές, θα χρησιμοποιούσε την εξαγορά.

Αρχικά φάνηκε ότι ο Φέντερ αποκτούσε τον έλεγχο της κατάστασης. Μερικοί Μανιάτες, έχοντας λάβει προηγουμένως την σχετική αποζημίωση, δέχτηκαν να αφοπλίσουν τους πύργους τους, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως κρατικά κτήρια. 

Παράλληλα, αρκετοί κάτοικοι της Αρεόπολης και του Γύθειου έδωσαν στον Φέντερ την υπόσχεση ότι θα υπάκουαν στις εντολές της Αντιβασιλείας μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Όλα αυτά όμως συνέθεταν μια εντελώς απατηλή εικόνα. 

Ο Φέντερ περπατούσε επάνω σε λεπτό πάγο, ο οποίος χρειαζόταν μόνο μια μικρή ρωγμή για να διαλυθεί σε κομμάτια. Η ρωγμή αυτή δεν άργησε να γίνει. Ήταν η δίκη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Τα προβλήματα είχαν ουσιαστικά ξεκινήσει πιο πριν. Προκειμένου να εξοικονομήσει πόρους για το δημόσιο ταμείο, η Αντιβασιλεία έκλεισε πάνω από 300 μοναστήρια και εθνικοποίησε την ακίνητη περιουσία τους, χωρίς όμως να την μεταβιβάσει σε φτωχούς αγρότες και να ικανοποιήσει έτσι ένα πάγιο αίτημά τους. 

Ο Κολοκοτρώνης, ο οποίος δικαζόταν για εσχάτη προδοσία, είχε εκφράσει ξεκάθαρα την δυσαρέσκεια του σχετικά με τις επιλογές της κυβέρνησης και την εκκλησιαστική πολιτική της. Για τους Μανιάτες όλα αυτά συνδέονταν.Πίστευαν ότι το κλείσιμο των μοναστηριών, ο Ρωμαιοκαθολικισμός των Βαυαρών, η δίκη του Κολοκοτρώνη και ο αφοπλισμός των πύργων αποτελούσαν τμήματα ενός ευρύτερου σχεδίου κατάργησης της Ορθοδοξίας και υποδούλωσης του ελληνικού λαού.

Στον ξεσηκωμό των Μανιατώνπρωτοστάτησε ο Μεσσήνιος οπλαρχηγός Μητροπέτροβας, γνωστός οπαδός και φίλος του Κολοκοτρώνη, γεγονός που καταδεικνύει κάποια σχέση ανάμεσα στην εξέγερση και την δίκη του Γέρου του Μοριά. 

Οι ταραχές ξεκίνησαν την Τρίτη του Πάσχα, 24 Απριλίου 1834, όταν στην πλατεία της Αρεόπολης συγκεντρώθηκαν 200 περίπου ένοπλοι απαιτώντας να σταματήσει ο αφοπλισμός των πύργων. Σύντομα οι κινητοποιήσεις επεκτάθηκαν σε ολόκληρη την Μάνη, με την συμμετοχή τόσο του ανδρικού όσο και του γυναίκειου πληθυσμού.

Τον Μάιο του 1834, δύο λόχοι Βαυαρών στρατιωτών εστάλησαν στην Μάνη για να καταστείλουν την εξέγερση. Οι κάτοικοι της επαναστατημένης περιοχής υποκρίθηκαν ότι συμμορφώνονταν και υποδέχθηκαν φιλικά τις κυβερνητικές δυνάμεις. 

Οι Βαυαροί, ήσυχοι ότι έλεγχαν την κατάσταση, στρατοπέδευσαν στην Αρεόπολη. Την επόμενη μέρα όμως δέχθηκαν αιφνιδιαστική επίθεση από 400 ένοπλους Μανιάτες, οι οποίοι αιχμαλώτισαν τους άνδρες και των δύο λόχων. Εντούτοις, πολύ σύντομα, απελευθερώθηκαν όλοι οι Βαυαροί, εκτός από 36 στρατιώτες. 

Αυτοί οι τελευταίοι ήταν οι μόνοι που είχαν αρνηθεί πεισματικά να παραδοθούν όταν περικυκλώθηκαν στην Αρεόπολη. Έτσι, ενώ οι σύντροφοί τους έφυγαν κακήν κακώς από την Μάνη, οι 36 Βαυαροί παρέμειναν κρατούμενοι κάτω από πολύ άσχημες συνθήκες. Από αυτούς, οι 13 πέθαναν στην αιχμαλωσία από την κακομεταχείριση, ενώ οι υπόλοιποι απελευθερώθηκαν αρκετά αργότερα.

Ύστερα από το φιάσκο της Αρεόπολης, η Αντιβασιλεία συνειδητοποίησε την σοβαρότητα της κατάστασης και τον Ιούνιο του 1834 έστειλε στην Μάνη τέσσερα τάγματα Βαυαρών. Οι κυβερνητικές δυνάμεις αρχικά δεν συνάντησαν ουσιώδη αντίσταση και προέλασαν μέχρι τα στενά του Πασσαβά. Εκεί όμως γνώρισαν την πανωλεθρία, όταν δέχθηκαν την μαζική επίθεση των Μανιατών. 

Οι στρατιώτες της Αντιβασιλείας αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν ταπεινωμένοι την Λακωνία, με βαριές απώλειες.Οι Μανιάτες συνέλαβαν πολλούς Βαυαρούς αιχμαλώτους και τους χρησιμοποίησαν ως υπηρέτες για διάφορες βαριές χειρωνακτικές εργασίες και αγγαρείες. Κάποιοι μάλιστα ζήτησαν και λύτρα από την κυβέρνηση προκειμένου να απελευθερώσουν τους στρατιώτες που κρατούσαν δέσμιους.

Η Αντιβασιλεία αποφάσισε να τα παίξει όλα για όλα, κλιμακώνοντας ακόμα περισσότερο την σύγκρουση. Στα τέλη Ιουνίου της ίδιας χρονιάς, 2.500 Βαυαροί στρατιώτες, μία ίλη ιππικού της χωροφυλακής, δύο ορεινές πυροβολαρχίες και ένας μικρός αριθμός ελληνικών μονάδων πεζικού εισέβαλαν στην Μάνη. 

Εκεί ενισχύθηκαν από 500 ένοπλους ντόπιους, οι οποίοι προσχώρησαν στο στράτευμα της Αντιβασιλείας. Την εντυπωσιακή αυτή δύναμη διοικούσε ο Βαυαρός στρατηγός Κρίστιαν Σμαλτς. Ο πρώτος του στόχος ήταν το οχυρό Πετροβούνι, κοντά στα στενά του Πασσαβά. Η επιχείρηση όμως κατέληξε σε παταγώδη αποτυχία. 

Η επίθεση του Σμαλτς αποκρούστηκε και οι άνδρες του τελικά υποχώρησαν, έχοντας υποστεί μεγάλες απώλειες. Στην συνέχεια της εκστρατείας ο Σμαλτς ηττήθηκε επανειλημμένα από τους Μανιάτες, πληρώνοντας ακριβά την ελλιπή γνώση του εδάφους στο οποίο είχε κληθεί να επιχειρήσει. Η καταστολή της εξέγερσης φάνταζε πλέον αδύνατη.

Με τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις να βρίσκονται σε τέλμα, η Αντιβασιλεία αναγκάστηκε να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις με τους Μανιάτες. Οι ισχυρές οικογένειες των Τζανετάκηδων και των Μαυρομιχάληδων χρησιμοποίησαν το κύρος τους για να διευκολύνουν τις συνομιλίες ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους επαναστατημένους συντοπίτες τους. 

Οι διαπραγματεύσεις υπήρξαν επεισοδιακές και διεκόπησαν αρκετές φορές από νέες εξεγέρσεις ορισμένων μανιάτικων οικογενειών. Τα πνεύματα ηρέμησαν τελικά και οι συνομιλίες συνεχίστηκαν ομαλά με την αποστολή ενισχύσεων για τα κυβερνητικά στρατεύματα του Σμαλτς. 

Η κυβέρνηση διαβεβαίωσε ότι θα σεβόταν την Ορθοδοξία και την αυτονομία των Μανιατών, οι οποίοι θα στρατεύονταν σε δικές τους μονάδες, διοικούμενες από τους αρχηγούς των σημαντικότερων οικογενειών. Πενιχρό αντιστάθμισμα όλων αυτών ήταν ο μερικός αφοπλισμός ορισμένων πύργων.

Η εξέγερση των Μανιατών αποτέλεσε σοβαρό πλήγμα για το κύρος της Αντιβασιλείας. Ο μύθος του αήττητου των βαυαρικών στρατευμάτων, ο οποίος ίσχυε μέχρι τότε, είχε καταρριφθεί οριστικά. 

Παράλληλα κατέστη σαφές ότι η εξέγερση αποτελούσε έναν αποτελεσματικό τρόπο διεκδίκησης παραχωρήσεων από την κυβέρνηση. 

Δόθηκε έτσι ένα παράδειγμα που θα ακολουθούσαν κι άλλες περιοχές, με αποτέλεσμα τις σχετικά συχνές τοπικές επαναστάσεις κατά την βασιλεία του Όθωνα.

huffingtonpost.gr

Ανακαλύπτω

ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ! Γερμανοί, Βούλγαροι, Ιταλοί και συμμορίτες ήθελαν από το 1940 να μας πάρουν την Μακεδονία και την Θράκη

Γράφει ο Χρήστος Μαντζιάρης

Θέλουν να διαλύσουν την πατρίδα μας, να μας πάρουν την Μακεδονία και την Θράκη. Κάποιοι αποτυχημένοι έγιναν πολιτικοί αρχηγοί των ανταρτών. Φιλόδοξοι, βλάκες, ασυνείδητοι και μωρόδοξοι οι κομμουνιστές αρχηγοί. Αυτά, και αρκετά άλλα, έγραψε κάποιος δημοκράτης. Κάποιος δημοκράτης που ήταν μάλιστα Πρόεδρος Ελληνικής Κυβερνήσεως. Τα έγραψε ο «γέρος της δημοκρατίας». Ο Γεώργιος Παπανδρέου ο Α΄. 

Στην τελευταία του προκήρυξη προς τους συνασπισμένους σε συμμορίες αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ., ο Γεώργιος Παπανδρέου ο Α΄, αναφέρει κάποια γεγονότα από τα οποία προκύπτουν δύο βασικά στοιχεία.

Πρώτον, ότι οι εσωτερικοί και εξωτερικοί εχθροί του Ελληνικού έθνους έχουν συνεργασία και πολυχρόνια επιμονή στο σκοπό τους, που δεν είναι άλλος από την διάλυση της Ελλάδος βάσει σχεδίου το οποίο δεν εγκαταλείπουν μέχρι να υλοποιηθεί.

Και δεύτερον, το μίσος τους προς τον αθάνατο, ούτως ή άλλως ελληνισμό, είναι αιώνιο και μεταβιβάζεται από γενεά σε γενεά στους ομοίους τους, ως κληρονομιά. Το αβυσσαλέο μίσος τους προς τον ελληνισμό είναι η κινητήριος δύναμή τους.

Η επιμονή στον σκοπό τους και το μίσος προς τον ελληνισμό, αποτελούν στοιχεία που παραμένουν στην ψυχή τους αναλλοίωτα στον χρόνο.

Από την προκήρυξη του Γεωργίου Παπανδρέου του Α΄, (που ποιος μπορεί να φαντασθεί πως θα ήταν το μέλλον της Ελλάδος εάν ήταν στείρος), προκύπτουν πολύ σημαντικά στοιχεία τα οποία είναι εν ισχύ μέχρι και σήμερα. Διαβάστε παρακάτω ολόκληρη την προκήρυξη την οποία υπογράφει και το υπουργικό συμβούλιο της τότε κυβερνήσεως, με ημερομηνία 23 Δεκεμβρίου 1944. Εξεδόθη δηλαδή είκοσι ημέρες μετά τα Δεκεμβριανά που διεδραματίσθησαν στις 3 Δεκεμβρίου 1944. Η Προκήρυξη απευθύνεται στους ξενοκίνητους κομμουνιστές της Ελλάδος, και διαβάζοντάς την θα διαπιστώσετε ότι πολλά από τα οποία έχουν μείνει «σ’ εκκρεμότητα» από τότε, υλοποιούνται σήμερα. Αυτό, διότι δεν επετεύχθη τότε το «πρώτη φορά αριστερά», αλλά τώρα.

Η Προκήρυξη έχει ως εξής:

«Αξιωματικοί και αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ.

Από 20ημέρου εστρέψατε τα όπλα εναντίον της πατρίδος. Τα όπλα αυτά τα είχατε πάρει με την βοήθειαν της μεγάλης μας συμμάχου Αγγλίας, για να τα στρέψετε εναντίον των Γερμανών.

Δυστυχώς οι Γερμανοί έφυγαν ανενόχλητοι και τα όπλα τα εστρέψατε εναντίον των συμμάχων μας, οι οποίοι επί 4 χρόνια μας εβοήθησαν για να ζήσωμε και οι οποίοι μας προστατεύουν, αφ’ ότου εγίναμε Κράτος.

Οι πολιτικοί σας αρχηγοί δεν ετήρησαν τον λόγον τους, διότι θέλουν να επιβάλουν την Δικτατορίαν εις τον τόπον μας.

Μερικοί εξ αυτών, όπως ο Τζήμας, είναι όργανα της Βουλγαρικής προπαγάνδας. Διέταξε εις την Δυτικήν Μακεδονίαν, στα Σχολεία, να διδάσκουν την Βουλγαρικήν γλώσσαν. Οι στρατιωτικοί σας αρχηγοί είναι μερικοί φιλόδοξοι αποτυχόντες, οι οποίοι θέλουν και αυτοί να διοικήσουν την δύσμοιρον Ελλάδα.

Αξιωματικοί και αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ.

Χθές το ραδιόφωνον εξήγγειλε, ότι οι Αλβανοί βαδίζουν εναντίον της Ηπείρου. Βούλγαροι εισήλθον εις την Ελληνικήν Δυτικήν Μακεδονίαν και σφάζουν. Οποία προσβολή!!! Οι νικηταί μετεβλήθησαν εις ηττημένους. Γιατί;

Εις τας τάξεις σας υπηρετούν Γερμανοί, Βούλγαροι και Ιταλοί, υπό το πρόσχημα δήθεν, ότι είναι κομμουνισταί και υπακούετε εις αυτούς.

Έλληνες, γιατί δεν σας καλούν οι Βούλγαροι κομμουνισταί να πάτε στην Βουλγαρία να επιβάλετε εκεί το κομμουνιστικό καθεστώς πρώτα; να ρίξετε την Κυβέρνησίν των, πού ήταν σύμμαχος με τους Γερμανούς; να διαλύσετε τον στρατόν της και να τον κάμετε με καθοδηγητάς και καπεταναίους; Όχι, δεν σας καλούν, μπήκανε μέσα εις τας τάξεις σας εκμεταλλευόμενοι την φιλοδοξίαν, την βλακείαν και ασυνειδησίαν των μωροδόξων αρχηγών σας για να διαλύσουν την πατρίδα μας, να μας πάρουν την Μακεδονίαν και την Θράκην.

Το Υπουργικόν Συμβούλιον σας καλεί δια τελευταίαν φοράν να στρέψετε τα όπλα εναντίον των Γερμανών, των Βουλγάρων και των Ιταλών, που έχετε στας τάξεις σας και ύστερα να καταθέσετε τα όπλα και να καταταγήτε εις τον Εθνικόν Στρατόν και να πάμε όλοι μαζί εναντίον των Γερμανο-βουλγάρων.

Όποιος παρουσιασθή και καταθέση το όπλον εντός 48ώρου αμνηστεύεται.

Θα δικασθούν μόνον οι αρχηγοί και οι δολοφόνοι.

Όσοι συνεχίσουν τον εμφύλιον πόλεμον θα δικασθώσιν ως στασιασταί εν ώρα πολέμου και προδόται της πατρίδος. Η περιουσία των θα δημεύεται υπέρ του Έθνους.

Απευθύνομαι τελευταίως προς τον λαόν της υπαίθρου. Γνωρίζω ότι σας επεβλήθη τυραννία, έχετε υπομονή. Με την απελευθέρωση Αθηνών και Πειραιώς έχομεν οργανώσει ήδη 5 Ταξιαρχίας αρτίως εξωπλισμένας και εντός ολίγου θα επιβληθή το Κράτος του Νόμου.

Εις ολόκληρον την χώραν θα σας αποδωθούν αι ελευθερίαι για να εκλέξετε το πολίτευμά σας και την Κυβέρνησίν σας. Το Έθνος μας θα καταλάβη πάλιν την πρέπουσαν θέσιν μεταξύ των συμμάχων Εθνών, την θέσιν που δικαιούται το τόσον αίμα.

Το Κράτος του Νόμου θα επιβληθή, η Ελλάς θα γίνη μεγάλη, είτε το θέλουν, είτε όχι, οι ολίγοι στασιασταί και οι εχθροί της.

23 Δεκεμβρίου 1944

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

Γ. Παπανδρέου

ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ»

katohika.gr

Ανακαλύπτω

Οι 5 δολοφονίες που άλλαξαν την ιστορία

H δολοφονία ενός ηγέτη ήταν πάντα ένα ισχυρό πολιτικό μέσο. Πέντε 5 όμως απόπειρες μπόρεσαν και άλλαξαν το ρου της ιστορίας.

Από τα αρχαία χρόνια, η δολοφονία ήταν ένα από τα πιο αποτελεσματικά πολιτικά και στρατιωτικά μέσα. Σε εποχές που τα έθνη συσπειρώνονταν γύρω από τον ηγέτη τους και οι τύχες τους ήταν αλληλένδετες, η εξουδετέρωση ενός βασιλιά ή ενός στρατάρχη ήταν αρκετή για να κριθεί το αποτέλεσμα μιας αντιπαλότητας. 

Ο Φίλιππος Β’ της Μακεδονίας και ο Ιούλιος Καίσαρας είναι από τα πιο γνωστά παραδείγματα στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού. Περίπου χίλια χρόνια αργότερα, οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες, θεωρώντας τον εαυτό τους Καίσαρα φρόντισαν να συνεχίσουν την παράδοση του Ελληνιστικού και Ρωμαϊκού κόσμου δολοπλοκώντας και συχνά καταφεύγοντας στη δολοφονία για να αναδειχθούν στην εξουσία. Σε τέσσερις τουλάχιστον περιπτώσεις το μέσο επιλογής ήταν η δηλητηρίαση. 

Προχωρώντας στο μεσαίωνα, οι δολοφονίες έγιναν λιγότερο συχνές αλλά αυξήθηκαν δραματικά στην Αναγέννηση με δύο γάλλους αυτοκράτορες και τον Πρίγκιπα του Ολλανδικού Στέμματος να βρίσκουν τραγικό τέλος. Και φτάνοντας στη σύγχρονη Ιστορία, τέσσερις Ρώσοι αυτοκράτορες είχαν την ίδια τύχη όπως και τέσσερις Αμερικάνοι πρόεδροι με πιο γνωστές περιπτώσεις αυτές του Αβραάμ Λίνκολν και του Τζον Κένεντι. 

Ποιες όμως ήταν αυτές που άλλαξαν την ιστορία;. 

Η δολοφονία του Φίλιππου Β’ της Μακεδονίας 

Η δολοφονία του Φίλιππου Β’ της Μακεδονίας έγινε κατά τη διάρκεια των εορτασμών του γάμου της κόρης του Κλεοπάτρας με το Βασιλιά των Μολοσσών της Ηπείρου στο θέατρο των Αιγών. Σε μια επίδειξη αμεσότητας προς του διπλωμάτες που ήτανε παρόντες κατέφθασε στο θέατρο χωρίς προσωπική φρουρά δίνοντας την ευκαιρία στον Παυσανία, ένας από τους σωματοφύλακες του, να τον σκοτώσει. 

Η πιθανότερη εκδοχή για τα κίνητρα της δολοφονίας είναι το παιχνίδι εξουσίας για τη διαδοχή του και οι πιθανότεροι αυτουργοί δεν είναι άλλοι από το γιο του Αλέξανδρο και τη μητέρα του Ολυμπιάδα. Το πρώτο επεισόδιο στην κούρσα της διαδοχής του Φιλίππου είναι ο τελευταίος του γάμος με την Κλεοπάτρα-Ευριδίκη, κόρη του Ιππόστρατου και ανιψιά στου στρατηγού Αττάλου. Στο γαμήλιο γλέντι, ο Αττάλος εύχεται στο Φίλιππο να αποκτήσει γρήγορα ένα νόμιμο διάδοχο κάτι που προκάλεσε την οργή του Αλέξανδρου. Το τελευταίο ήταν η δολοφονία του Αττάλου και της Ευρυδίκης αμέσως μετά τη δολοφονία του Φιλίππου. 

Η ιστορική σημασία της δολοφονίας του Φιλίππου ήταν η ανάδειξη του Αλέξανδρου στο θρόνο της Μακεδονίας, η μετέπειτα δημιουργία μιας από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες του κόσμου και η διάδοση του ελληνικού πολιτισμού κατά την Ελληνιστική περίοδο. 

Η δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα 

Ο περιορισμός της Συγκλήτου και η συγκέντρωση εξουσιών στα χέρια του Ιούλιου Καίσαρα, ήταν αρχή μιας αλληλουχίας γεγονότων που οδήγησαν στη δολοφονία του. Το Μάρτιο του 44 π.Χ. μια ομάδα Συγκλητικών με αρχηγούς του Γάιο Κάσσιο Λογγίνος και Μάρκο Ιούνιο Βρούτο κάλεσε τον Ιούλιο Καίσαρα στο φόρουμ για να υπογράψει μια αίτηση για την επιστροφή των εξουσιών. 

Μέσα σε μερικά λεπτά από την παράδοση του εγγράφου μια ομάδα ανθρώπων άρχισε να μαχαιρώνει τον Καίσαρα μέχρι να αφήσει την τελευταία του πνοή. Πρώτος σύμφωνα με τον Πλούταρχο ήταν ο Πούμπλιος Σερβίλιος Κάσκα. Ωστόσο χρειάστηκαν 23 μαχαιριές για να πέσει νεκρός. Από όσους συμμετείχαν στη δολοφονία στην ιστορία έμεινε ο Μάρκος Βρούτος εξαιτίας της περίφημης φράσης «Και εσύ τέκνο» που απεύθυνε ο Ιούλιος Καίσαρας στο δολοφόνο του. Αν και ιστορικά δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένο, ήταν τα τελευταία του λόγια. 

Η δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα θεωρείται η αρχή της πτώσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Οκταβιανός, ο Μάρκος Αντώνιος και ο στρατιωτικός διοικητής του Ιππικού Λέπιδος σχημάτισαν την Τριανδρία που ανέλαβε τις τύχες της Ρώμης και στράφηκε κατά του Κάσσιου και του Βρούτου που συγκέντρωναν στρατό στην Ελλάδα. Όταν οι τελευταίοι εξουδετερώθηκαν οι σχέσεις του Αντώνιου και του Οκταβιανού χειροτέρεψαν με συνέπεια έναν ακόμα εμφύλιο πόλεμο που τελείωσε με την ήττα του Αντώνιου στη ναυμαχία του Άκτιου. 

Η δολοφονία του Αβραάμ Λίνκολν 

Η δολοφονία του Αβραάμ Λίνκολν ήταν η πρώτη σε μία μεγάλη λίστα επιτυχημένων και αποτυχημένων προσπαθειών κατά της ζωής αμερικάνου προέδρου. Τέσσερις μέρες μετά την παράδοση των δυνάμεων της Ομοσπονδίας και τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, ο Τζον Γουίλκς Μπουθ κατέστρωσε ένα σχέδιο δολοφονίας του Προέδρου, του Αντιπροέδρου και του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ με την ελπίδα ότι στο επερχόμενο χάος η Ομοσπονδία θα συνεχίσει τον πόλεμο. 

Η δολοφονία έλαβε χώρα στις 14 Απριλίου 1865 στο θέατρο Φορντ της Ουάσινγκτον. Ο Μπουθ εργαζόμενος στο θέατρο ως ηθοποιός είχε πρόσβαση στα θεωρεία και μπόρεσε να περάσει τα μέτρα ασφαλείας σχετικά εύκολα. Στη συνέχεια πυροβόλησε μια φορά τον αμερικάνο πρόεδρο στο πίσω μέρος του κεφαλιού εξ επαφής. 

Η δολοφονία του Λίνκολν δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα σε ότι αφορά την εξέλιξη του Εμφυλίου στις ΗΠΑ και ήταν η πρώτη φορά που έγινε φανερό ότι κράτη με ισχυρό πολιτικό σύστημα μπορούν να ξεπεράσουν γρήγορα την απώλεια του επικεφαλής τους αναδεικνύοντας την πρακτική διάσταση των πλουραλιστικών δημοκρατικών συστημάτων. 

Η δολοφονία του Αρχιδούκα Φραντς Φέρντιναρντ της Αυστρίας 

Ένας πυροβολισμός στις 28 Ιουνίου 1914 ήταν αρκετός για προκαλέσει τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Στον απόηχο των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-13 και των επιτυχιών της Σερβίας (απέσπασε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία τη ΠΓΔΜ και το Κόσοβο), Σέρβοι εθνικιστές αποφάσισαν να δολοφονήσουν τον Πρίγκιπα της Αυστρίας διαμαρτυρόμενοι για την προσάρτηση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην Αυστροουγγαρία. 

Η τύχη το θέλησε έτσι ώστε ο φιλάσθενος γιος ενός ταχυδρόμου, Ο Γκαβρίλο Πρίντσιπ να είναι ο δράστης του «πυροβολισμού που ακούστηκε σε όλο τον κόσμο». Έξι συνωμότες υπό τις οδηγίες του Ντανίλο Ίλιτς κατέστρωσαν ένα λεπτομερές σχέδιο για να ακινητοποιήσουν την αυτοκινητοπομπή που μετέφερε τον Πρίγκιπα της Αυστρίας στο Βελιγράδι. Μετά την πρώτη επίθεση, το αυτοκίνητο του πρίγκιπα προσπάθησε να διαφύγει έξω από την πόλη αλλά ο οδηγός έκανε μια λάθος στροφή φέρνοντας το στη γραμμή πυρός του Πρίντσιπ. Λίγο αργότερα ο Πρίγκιπας και η γυναίκα του έπεφταν νεκροί. 

Για τη σημασία του γεγονότος τα λόγια είναι περιττά: 40 εκατομμύρια νεκροί σε τέσσερα χρόνια. Το ρεκόρ σε ανθρώπινες απώλειες ξεπεράστηκε μόνο από το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Η αποτυχημένη απόπειρα κατά του Χίτλερ 

Η εμμονή του Αδόλφου Χίτλερ να χειρίζεται τα στρατιωτικά της Γερμανίας μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας και στην πορεία να οδηγεί τη Γερμανία από ήττα σε ήττα εικάζεται ότι ήταν ο λόγος που οι σύμμαχοι δεν προχώρησαν στην υλοποίηση των σχεδίων που είχαν για την εξουδετέρωση του. 

Ότι όμως δεν έκαναν οι εχθροί του άξονα αποφάσισε να κάνει μια μικρή ομάδα στρατιωτικών όταν τον Ιούνιο του 1944 η τύχη του πολέμου είχε κριθεί με την απόβαση των συμμάχων στη Νορμανδία. Στις 20 Ιουλίου ο Κλάους Φον Στάουφενμπεργκ τοποθέτησε μια βόμβα στην αίθουσα συνεδριάσεων στο Αρχηγείο του Χίτλερ στην ανατολική Πρωσία (σημερινή Πολωνία). Από καθαρή τύχη ο Χίτλερ επέζησε της απόπειρας που σκότωσε τέσσερις αξιωματικούς και τραυμάτισε σοβαρά άλλους πέντε. 

Υπολογίζεται ότι αν η απόπειρα ήταν επιτυχημένη θα μπορούσε να είχαν σωθεί περίπου 12 εκατομμύρια ζωές! Πέντε χιλιάδες άτομα εκτελέστηκαν σε λίγους μόνο μήνες από τη Γκεστάπο, κυρίως αντιφρονούντες αν και είναι σχεδόν βέβαιο ότι η απόπειρα χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολογία για την τακτοποίηση παλιών λογαριασμών. Η «Τελική Λύση», η μαζική εξόντωση δηλαδή, των εβραικών πληθυσμών επιταχύνθηκε σε υπό κατοχή χώρες που ήταν μακριά από τη Γερμανία ενώ ο πόλεμος συνεχίστηκε για περίπου ένα χρόνο.

oneman.gr

Ανακαλύπτω

29 Μαΐου 1453: Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης!

Αν και η Βυζαντινή Αυτοκρατορία δεν είχε καμία σχέση με την αίγλη και την δύναμη του παρελθόντος, και είχε περιοριστεί στην ευρύτερη περιοχή της Κωνσταντινούπολης και στο δεσποτάτο του Μυστρά. Οι κίνδυνοι ήταν πολλοί.

Η Κωνσταντινούπολη, μετά από την πρώτη άλωσή της το 1204 από τους Σταυροφόρους, είχε αποδειχτεί και στην πράξη πως δεν ήταν απόρθητο φρούριο. Η ταλαιπωρημένη αυτοκρατορία είχε περάσει πολλά και είχε αντέξει. Αλλά ήταν κάτι σαν «φάντασμα του παρελθόντος».

Το Βυζάντιο υπό των φόβο των Οθωμανών, που επεκτείνονταν παντού, μπορούσε να ελπίζει μόνο σε βοήθεια. Η βοήθεια αυτή θα ερχόταν από την καθολική Ευρώπη, που όμως κάθε κάτοικος του Βυζαντίου μισούσε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Οι κάτοικοι είχαν χωριστεί στους «Ενωτικούς» και τους «Ανθενωτικούς». 

Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, στην απέλπιδα προσπάθειά του να προστατεύσει την αυτοκρατορία, έστειλε στον πάπα Νικόλαο Ε’, μια επιτροπή. Ο πάπας έβαλε ως όρο την Ένωση των Εκκλησιών για ακόμα μια φορά. Ωστόσο, δέχθηκε να στείλει ιερείς στην Κωνσταντινούπολη, ώστε να προσπαθήσουν να πείσουν τον λαό, να ταχθεί υπέρ της «Ένωσης».

Οι απεσταλμένοι του Πάπα, ο καρδινάλιος Ισίδωρος και ο Αρχιεπίσκοπος Μυτιλήνης Λεονάρδος, τέλεσαν λειτουργία μέσα στην Αγία Σοφία. Ο κόσμος εξαγριώθηκε και γέμισε τις εκκλησίες όπου είχαν μαζευτεί οι «Ανθενωτικοί», με επικεφαλής τον μετέπειτα Πατριάρχη, Γεννάδιο Σχολάριο.

Το μίσος που έτρεφαν για τους Λατίνους, όπως τους έλεγαν, δεν ήταν μόνο δογματικό και θρησκευτικό. Η βαρβαρότητα που είχαν επιδείξει οι Σταυροφόροι στην πρώτη Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204, δεν είχε ξεχαστεί ποτέ από τους βυζαντινούς, οι οποίοι αντιδρούσαν και για την καταπίεση των Ορθόδοξων στις περιοχές που είχαν επικρατήσει οι Καθολικοί.

Οι Οθωμανοί, μέχρι τότε τουλάχιστον, είχαν καλύτερη συμπεριφορά απέναντι στους Χριστιανούς. Οι τελευταίοι κυριαρχούσαν στο εμπόριο, ενώ πολλοί είχαν υψηλές θέσεις και στην Οθωμανική διοίκηση. Στην Κωνσταντινούπολη, μια μερίδα του πληθυσμού, ήταν θετικοί απέναντι στους Οθωμανούς.

Όμως από τις αρχές του 1453, ο Μωάμεθ ετοιμαζόταν για την κατάληψη της πόλης. Συγκρότησε στρατό 150.000 ανδρών στην Ανδριανούπολη και ναυτικό που είχε στόλο 400 πλοίων. Στις 7 Απριλίου, έστησε την σκηνή του μπροστά από την Πύλη του Αγίου Ρωμανού και ξεκίνησε την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης.

Οι Βυζαντινοί είχαν μόλις 7.200 άνδρες. Οι 2.000 από αυτούς ήταν μισθοφόροι, Ενετοί και γενουάτες, ενώ ο πληθυσμός έφτανε τις 50.000 και είχε σοβαρότατη έλλειψη τροφής. Η πόλη είχε γύρω γύρω ένα διπλό τείχος με τάφρο. Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το τείχος αυτό είχε βοηθήσει ώστε η Βασιλεύουσα να αποκρούει επιτυχημένα όλες τις εχθρικές επιθέσεις. 

Ο Σουλτάνος το έβαλε στο στόχαστρο και από τις 12 Απριλίου ξεκίνησε να ρίχνει με τα κανόνια του. Οι Οθωμανοί προσπάθησαν να σπάσουν την αλυσίδα που έφραζε τον κεράτιο Κόλπο και προστάτευε την ανατολική πλευρά της πόλης.

Στις 20 Απριλίου, ο στολίσκος του πλοιάρχου Φλαντανέλλα έσπασε τον τουρκικό κλοιό και μπήκε στον κεράτιο, αναπτερώνοντας το ηθικό και την ελπίδα των πολιορκημένων. 

Ο Μωάμεθ κατάλαβε πως έπρεπε να πλήξει τον Κεράτιο, αφού μόνο με το πυροβολικό, το τείχος μπορούσε να κρατήσει για πολύ καιρό. Στις 22 Απριλίου περίπου 70 πλοία έφυγαν από τον Βόσπορο και έπλευσαν προς τον κεράτιο κόλπο. Η κατάσταση έγινε απελπιστική. Σε εκείνη την πλευρά δεν υπήρχαν τείχη και οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να αποσπάσουν δυνάμεις από τα τείχη.

Κράτησαν ακόμα 5 εβδομάδες. Στις 29 Μαΐου του 1453, οι Τούρκοι έκαναν μαζική επίθεση. Η πόλη ήταν σχεδόν ανυπεράσπιστη. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έπεσε ηρωικά στην μάχη, έχοντας αρνηθεί τις προτάσεις συνθηκολόγησης που του έκανε ο Μωάμεθ. 

«Εάλω η Πόλις» ακούστηκε και η βασιλεύουσα έπεσε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων. Την ίδια ημέρα ο Μωάμεθ μπήκε πανηγυρικά στην Κωνσταντινούπολη, μπήκε στον ναό της αγίας Σοφίας και προσευχήθηκε στον Αλλάχ...

Ανακαλύπτω

Οι εκτοπισμοί στον Πόντο και η εξολόθρευση ενός ολόκληρου λαού - Βιασμοί γυναικών, κάψιμο και λεηλασίες περιουσιών

Έχουν περάσει 100 χρόνια περίπου και οι πληγές της Γενοκτονίας των προγόνων μας αιμορραγούν ακόμα. Ήταν τόσο βαθιές που δεν μας αφήνουν να ξεχάσουμε τα τραγικά γεγονότα της θηριωδίας των Τούρκων.

Η ιστορία των εκτοπισμών ξεκίνησε με την έκρηξη του πολέμου το 1916 και συνεχίστηκε μέχρι το 1924,κράτησε οκτώ χρόνια. Οι Έλληνες Πόντιοι εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας για λόγους δήθεν στρατιωτικής ασφαλείας,στην πραγματικότητα όμως γιατί ήθελαν να τους αφαιρέσουν τη ζωή και κάθε κινητή και ακίνητη περιουσία. 

Οι εκτοπισμοί της πρώτης φάσης ξεκίνησαν σε όλο τον Πόντο τέλη Απριλίου του 1916, μετά την κατάληψη της Τραπεζούντας από τους Ρώσους, και φούντωσαν το χειμώνα του 1916-1917.Αρχίζει το μακελειό.Ο θάνατος περιοδεύει πάνω από τις πανάρχαιες εστίες.

Τα ματωμένα Χριστούγεννα του 1916 καίγονται χωριά, εκκλησίες, σχολεία. Γυναίκες βιάζονται, περιουσίες λεηλατούνται.

Ξεκινούν εκτοπισμοί, προορισμός ο θάνατος.Ταλαάτ πασάς και Εμβέρ πασάς είναι οι απηνείς διώκτες των Ποντίων και ο κακός τους δαίμονας.

Είχαν υποσχεθεί στους Αμερικανούς να μην εξορίσουν τα παιδιά και τις γυναίκες,αλλά την επόμενη μέρα 31 Ιανουαρίου 1917 ο Ταλαάτ πασάς δηλώνει:«Βλέπω να πλησιάζει η ώρα να ξεκαθαρίσουμε τώρα με τους Έλληνες,όπως το 1915 με τους Αρμένιους».

Ο χειμώνας του 1917 ήταν πολύ βαρύς. Μέσα σε βαριά κακοκαιρία και χιόνια εκτοπίζονται χιλιάδες Πόντιοι στα βάθη της Μικράς Ασίας χωρίς να ξέρουν τον τόπο του εκτοπισμού τους. 

Οι τόποι των εκτοπισμών βρίσκονταν σε απάτητα και χιονοσκεπή βουνά σε απόσταση πολλών ημερών και βδομάδων ακόμα από τον τόπο της κατοικίας τους. Πριν προλάβουν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εφορμούσαν σαν πεινασμένα όρνια οι τσέτες, οι στρατιώτες, οι χωροφύλακες και έκαναν πλιάτσικο περιουσιών και ζωών. 

Λεηλατούσαν τα σπίτια μπροστά στα μάτια των Ποντίων που ακόμα δεν είχαν προλάβει να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και στη συνέχεια τους έβαζαν φωτιά. 

Οι εκτοπισμένοι φορτώνονταν στη ράχη τους λίγα χρειώδη και αναχωρούσαν για το «πουθενά». Κλάματα,σπαραγμοί και θρήνοι. Παρακάλια από τους εκτοπισμένους, γέλια,ειρωνείες,βαρβαρότητες από τους Τούρκους.

Αναχωρούσαν με τη συνοδεία των τζεντερμέδων μήπως και διαφύγει κάποιος και σωθεί. Οι γέροι, τα μωρά και οι άρρωστοι άφηναν την τελευταία τους πνοή εκεί στα άξενα μέρη.Πεινασμένοι,διψασμένοι,κατάκοποι δεν ήξεραν πού τους πάνε και ποιά θα ήταν η τύχη τους.Οι ταλαιπωρημένοι και άρρωστοι εγκαταλείπονταν στους δρόμους χωρίς γυρισμό.Δεν επέτρεπαν στους οικείους τους να τους βοηθήσουν.Πέθαιναν μόνοι τους ή τους σκότωναν οι συνοδοί χωροφύλακες.Υπάρχει πιο απάνθρωπη συμπεριφορά από αυτήν;Να βλέπεις το δικό σου άνθρωπο να σε ικετεύει να μην τον εγκαταλείψεις και να μην μπορείς να κάνεις τίποτα.Θλιβερό το θέαμα των μανάδων που θήλαζαν τα βρέφη νεκρές και άταφες με τα μωρά να βυζαίνουν μέχρι να πεθάνουν και αυτά από πείνα.

Οι όμορφες γυναίκες και τα κορίτσια βιάζονταν και εξευτελίζονταν μπροστά στα μάτια των συζύγων ή των πατεράδων τους, οι οποίοι δεν μπορούσαν να αντιδράσουν.

Πολλές φορές οι οικείοι τους τις μουντζούρωναν και τις λέρωναν ή τους φορούσαν κουρέλια για να κρύψουν την ομορφιά τους.

Οι κάτοικοι των περιοχών από όπου περνούσαν αντιμετώπιζαν την ποινή θανάτου,αν τολμούσαν να ελεήσουν τα δύστυχα καραβάνια.Πολλοί πέθαιναν στον δρόμο μην αντέχοντας πια την εξαθλίωση.

Η πείνα,η δίψα,το τσουχτερό κρύο εκείνου του χειμώνα,ο ψυχικός πόνος και η απογοήτευση τσάκισαν τους περισσότερους.

Όσοι άντεξαν έφταναν στα κέντρα συγκέντρωσης της Τοκάτης,της Κάβζας,της Αμάσειας και της Ερπαά.Στους τόπους συγκέντρωσης τους περίμεναν νέες ταλαιπωρίες και βάσανα.

Τους έβαζαν μέσα σε λουτρώνες όλους μαζί και όταν έβγαιναν ζεστοί και αχνιστοί,περίμεναν μέσα στο παγερό ψύχος τα ρούχα τους και τους γιατρούς.Ρούχα και γιατροί αργούσαν επίτηδες.

Το αποτέλεσμα ήταν να αρρωσταίνουν από το κρύο.Τους πήγαιναν στο Νοσοκομείο,από το οποίο βέβαια δεν έβγαιναν ποτέ,παρά μόνον νεκροί. 

Η μέθοδος του «λουτρού» είναι μια από τις μεθόδους της λεγόμενης Λευκής Γενοκτονίας.Η μέθοδος αυτή επαναλαμβανόταν και στους επόμενους σταθμούς μέχρις ότου πέθαιναν όλοι.

Ήταν μια ασφαλής μέθοδος.Με αυτόν τον τρόπο εκτοπίστηκαν τα τρία τέταρτα της επαρχίας Ροδοπόλεως, ολόκληρη η επαρχία Χαλδείας,ολόκληρη η επαρχία Κολωνίας (στην οποία ανήκει και το Επές με τα 18 χωριά του),οι επαρχίες Αμάσειας και Νεοκαισάρειας σε βάθος εβδομήντα χιλιομέτρων.

Η περιοχή της Κολωνίας,γνώρισε τη βαρβαρότητα σε όλο της το μεγαλείο. Οι κάτοικοι όχι μόνον εκτοπίστηκαν,αλλά σφάχτηκαν και οι γυναίκες βιάστηκαν μπροστά στους άντρες τους.Οι εκκλησίες χρησιμοποιήθηκαν ως τόποι ασέλγειας.Τα όμορφα κορίτσια και αγόρια στάλθηκαν στα χαρέμια και εξισλαμίστηκαν. 

Τα πτώματα απαγορεύονταν να θάβονται και έμεναν βορά στα σκυλιά και τα όρνεα.Το σχέδιο εξόντωσης των κατοίκων της μαρτυρικής περιοχής ήταν του Ασάφ Βέη και του Φαζήλ,με βοηθούς τον Ταπάν Ογλού Χαλήλ και τον Σερήφ.

Τον Μάρτιο του 1917,όσοι επέζησαν,γυρίζουν στα χωριά τους.Τους περίμενε όμως ο αιμοδιψής Τοπάλ Ογλού Χαλήλ και έριξε εναντίον τους 8 ποιμενικούς μολοσσούς που τους κατασπάραξαν.Αναγκάστηκαν αυτή την φορά να φύγουν μόνοι τους στο Τοκάτ, την Κερασούντα και τα Κοτύωρα. 

Οι εκτοπισμοί απλώνονται σε όλο τον Πόντο.Οι κάτοικοι της Τρίπολης εκτοπίζονται 16 Νοεμβρίου του 1916,της Σαμψούντας 26 Δεκεμβρίου,3 Ιανουαρίου 1917 της Πάφρας,της Τραπεζούντας 4 Φεβρουαρίου 1917,της Σινώπης 23 Ιουνίου 1917.Το τέλος του Α΄Παγκοσμίου πολέμου βρίσκει τους Έλληνες του Πόντου αποδεκατισμένους.

Μετά την αποχώρηση των Ρώσων από την Τραπεζούντα το 1918 και την υπογραφή της συνθήκης του Μούδρου, όσοι εξόριστοι επέζησαν, επέστρεψαν στα σπίτια τους. Ο Τοπάλ Οσμάν, όταν υπογράφτηκε η ανακωχή, εγκατέλειψε το φρικαλέο έργο του και ανέβηκε στα βουνά καραδοκώντας για νέα ευκαιρία. 

Στην πρώτη αυτή φάση εκτοπίστηκαν 258674 χιλιάδες Πόντιοι.Από αυτούς χάθηκαν το 60-70% από τις γεωργικές περιοχές και 40-60% από τις πόλεις. Αυτοί διαθέτοντας περισσότερα χρήματα εξαγόραζαν τη ζωή τους.

Μετά τη λήξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και την ανακωχή του Μούδρου τον Οκτώβριο του 1918 όλοι οι επιζήσαντες εκτοπισμένοι επιστρέφουν στις εστίες τους. Πίστεψαν ότι τελείωσαν πια τα βάσανα τους και αρχίζει μια νέα ειρηνική περίοδος. Δεν φαντάζονταν σε καμιά περίπτωση ότι πολύ σύντομα θα τα χάσουν όλα. 

Η μεγάλη νίκη των συμμάχων αναπτέρωσε τις ελπίδες τους ότι ήρθε επιτέλους η πολυπόθητη ώρα της δικαίωσης και της ελευθερίας τους.Τα μισητά πρόσωπα Ταλαάτ, Εμβέρ,Τζαβήτ έφυγαν στο εξωτερικό για να γλυτώσουν. 

Ο πιο αιμοβόρος και μισητός από όλους αυτούς ο Ταλαάτ δολοφονήθηκε στη Ρώμη από έναν Αρμένιο,γιατί αυτός ήταν που έδωσε την εντολή για τη σφαγή των Αρμενίων το 1915.

Μετά τη συνθήκη του Μούδρου έχουν την προστασία του κράτους και συνεχίζουν την ειρηνική τους ζωή. Οι μητροπολίτες,οι οποίοι είχαν απομακρυνθεί με βία, επανέρχονται στις μητροπόλεις τους. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Γερμανός Καραβαγγέλης. Όλα έδειχναν ότι το μέλλον είναι πολύ αισιόδοξο για τους Έλληνες του Πόντου και της Μικράς Ασίας.

Στις 26 Δεκεμβρίου του 1919 ο Κεμάλ σχηματίζει κυβέρνηση στην Άγκυρα,αντίθετη στον Σουλτάνο,τον οποίον θεωρεί υποχείριο των Αγγλογάλλων.

Τον Απρίλιο του 1920 αυτοανακηρύσσεται πρόεδρος και αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και κηρύσσει αγώνα εναντίον του ελληνικού στρατού, που εν τω μεταξύ προελαύνει στη Μικρά Ασία. 

Ξεκινούν νέες εκτοπίσεις,χειρότερες από τις πρώτες.

H δεύτερη και πιο απάνθρωπη φάση της γενοκτονίας εξυφάνθηκε στη μεγάλη εθνοσυνέλευση της Άγκυρας τον Μάιο του 1922.Αποφασίστηκε η ολική εξολόθρευση των Ελλήνων του Πόντου,όσοι είχαν απομείνει από αυτούς.Τα μεσάνυχτα στις 25 Μαΐου του 1922 άρχισε η εφαρμογή του σχεδίου. Στη Μαλάτεια εκείνη την εποχή είχαν απομείνει 4265 γυναικόπαιδα. Η συγκέντρωση στη Μαλάτεια εξόριστων από όλες τις περιοχές του Πόντου είχε ξεκινήσει από πολύ νωρίς.

Τον Σεπτέμβριο του 1921 οι συγκεντρωμένοι εξόριστοι υπολογίζονται περίπου σε δέκα χιλιάδες. Προέρχονταν από την Αμάσεια, Μερζιφούντα, Κιουμούς Μαντέν, Επές, Τοκάτη, Ζίλε, Κασταμονή και άλλες περιοχές.

Η Μαλάτεια ήταν η αρχαία ελληνική πόλη Μελιτίνη.Εύφορη, με μεγάλη εμπορική κίνηση,την εποχή εκείνη είχε πληθυσμό 25 χιλιάδες κατοίκους. Στη Μαλάτεια σφαγιάσθηκαν 40 χιλιάδες Αρμένιοι. Την εποχή του εκτοπισμού των Ποντίων στην περιοχή 9 χρόνια μετά,είδαν Τούρκους και Κούρδους να σκάβουν τα χώματα και να ψάχνουν κρανία για να τους πάρουν τα χρυσά δόντια. 

Προτού ξημερώσει η μέρα οι τζεντερμέδες περικύκλωσαν τα γυναικόπαιδα και με συνοδεία τα αποστέλλουν στις πορείες θανάτου. Η εντολή είναι πάνε 500 χιλιόμετρα μακριά. Μέσα από τα απόκρημνα βουνά του Χαρπούτ οδεύουν για το Ντιαρμπεκίρ και από εκεί για το Μπιτλίς. Οι αποστολές εκτελούνταν με πολύ μεγάλη αυστηρότητα.

Οι εκτοπισμοί σταμάτησαν ξαφνικά στις αρχές Ιουνίου του 1922.Οι νέες εντολές ήταν να σταματήσουν οι εκτοπισθέντες όπου και αν βρίσκονταν. ΄Ετσι σταμάτησαν την πορεία τους και εγκαταστάθηκαν άλλοι στο Χαρπούτ, άλλοι στα Άργανα, άλλοι στο Ντιαρμπεκίρ.

Όσοι απόμειναν από τους εκτοπισθέντες τράβηξαν για Χαλέπι,μετά από μήνες βρέθηκαν στον Λίβανο και από εκεί με σαπιοκάραβα διοχετεύτηκαν ως κοπάδια από κτήνη στα Λοιμοκαθαρτήρια.

Της Παναγιώτας Ιωακειμίδου*

* H Παναγιώτα Ιωακειμίδου ειναι εκπαιδευτικός και ασχολείται διεξοδικά με θέματα που αφορούν την ιστορία και τον πολιτισμό του Ποντιακού Ελληνισμού.

protothema.gr

Ανακαλύπτω

Σπάνιο μπλε διαμάντι των 6,7 εκατομμυρίων κατέληξε σε άγνωστο αγοραστή!

Ένα σπάνιο μπλε διαμάντι, που τους τελευταίους τρεις αιώνες άλλαζε χέρια σε βασιλικούς οίκους της Ευρώπης, πουλήθηκε σε δημοπρασία στη Γενεύη έναντι 6,7 εκατομμυρίων δολαρίων.

Το Farnese Blue είχε δοθεί ως γαμήλιο δώρο στην Elizabeth Farnese, κόρη του Δούκα της Πάρμας, στον γάμο της με τον Φίλιππο τον 5ο της Ισπανίας το 1715.

Στη συνέχεια πέρασε χέρι με χέρι από γενιά σε γενιά, «ταξιδεύοντας» από την Ισπανία στη Γαλλία, την Ιταλία και την Αυστρία.

Το διαμάντι των 6.1 καρατίων ήρθε στο φως στο φημισμένο ορυχείο Golconda της Ινδίας.

Πουλήθηκε έπειτα από μόλις τέσσερα λεπτά στη δημοπρασία του οίκου Sotheby's, ξεπερνώντας εύκολα την εκτίμηση των 3,5 - 5 εκατ. δολαρίων, που αναμενόταν να πιάσει.

«Περιμέναμε ένα καλό αποτέλεσμα, αλλά αρχίσαμε από τα 3,5 εκατ. και φτάσαμε στα 6,7, οπότε ξεπεράσαμε τις προσδοκίες μας» δήλωσε εκπρόσωπος του Sotheby's.

Σύμφωνα με το BBC, το διαμάντι κοσμούσε κάποτε την τιάρα της Μαρίας Αντουανέτας.

Η ταυτότητα του νέου ιδιοκτήτη δεν έχει γίνει γνωστή.

Ανακαλύπτω

Η Ελλάδα του ΄50 και του '60 που στάθηκε όρθια (Video)

Ανθη της πέτρας, η  χώρα του Κώστα Μπαλάφα. Μέσα από τις εκπληκτικές φωτογραφίες του γυρνάμε στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1950 και του 1960. 

Σε μια Ελλάδα που αντιμετώπιζε πολλές και μεγάλες δυσκολίες. Αλλά που κατάφερε με την υπερήφανη προσπάθειά της να σταθεί όρθια και να προχωρήσει μπροστά. Πρέπει ίσως να κοιτάμε πια συχνότερα πίσω για να θυμόμαστε ότι οι παππούδες και οι πατεράδες μας πέρασαν πολύ δυσκολότερα και μπόρεσαν όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά και να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Κάποιοι να μεγαλουργήσουν.

“Θεωρώ χρέος κάθε καλλιτέχνη, σ’ οποιοδήποτε τομέα της τέχνης κι αν ανήκει, ότι έχει μια υποχρέωση, πέρα από κάθε προσωπική αναζήτηση στην τέχνη, να καταχωρήσει στο έργο του τον τόπο του, και την εποχή του. Είναι μια υποχρέωση προς την ίδια την ιστορία, αν θέλετε, γιατί ότι ξέρουμε από παλιότερους πολιτισμούς, το μαθαίνουμε από υπολείμματα της τέχνης που διέσωσε η μυλόπετρα του χρόνου κι ότι σμιλεύτηκε στην πέτρα, ότι χαράκτηκε σε εικόνα ή ότι καταχωρήθηκε ποιητικά στην ιστορία”.

(Κώστας Μπαλάφας)

Ο Κώστας Μπαλάφας από το 1945 μέχρι το 1951 εργάστηκε ως διερμηνέας, επειδή γνώριζε καλά την αγγλική γλώσσα, σε μία βρετανική ομάδα μηχανικών, που έκανε αποκαταστάσεις συγκοινωνιών μετά τον πόλεμο. Με τον τρόπο αυτό γύρισε σχεδόν όλη την Ελλάδα και γλίτωσε από το κυνηγητό και το δρόμο της εξορίας.

Το 1948, η ομάδα των μηχανικών εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Εκεί ο Μπαλάφας μπόρεσε ν’ ασχοληθεί παράλληλα με την τέχνη-επιστήμη που είχε σπουδάσει, τη γαλακτολογία. κάνοντας καλλιέργειες σ’ ένα βιολογικό εργαστήρι στην οδό Σωκράτους. Η επιθυμία του να σταδιοδρομήσει μελετώντας τις κλινικές ιδιότητες του γάλακτος στο Γαλλικό Ινστιτούτο Παστέρ με υποτροφία δεν πραγματοποιήθηκε, λόγω των μη «εθνικοφρόνων» πολιτικών του πεποιθήσεων .

Το 1951, με κριτήριο τα προσόντα του, προσλήφθηκε από την αμερικανική εταιρεία Ebasco, η οποία πέρασε το 1955 στην τότε νεοϊδρυθείσα ΔΕΗ, απ’ όπου και συνταξιοδοτήθηκε ως προϊστάμενος του Τμήματος Ανατυπώσεων.

“Ο Κώστας Μπαλάφας υπήρξε ερασιτέχνης φωτογράφος, με την κυριολεκτική σημασία της λέξης: εραστής της τέχνης. Χωρίς ποτέ να έχει ωφελιμιστική σχέση με το έργο του, εργάστηκε άοκνα με τη μαστοριά της ψυχής του, ώστε να αιχμαλωτίσει με τον φακό του, “εικόνες που τις τρώει ο χρόνος και καταστρέφει ο πολιτισμός”, όπως έλεγε ο ίδιος” .

Φωτογράφισε απ’ άκρη σ’ άκρη τη χώρα μας, δημιουργώντας σπάνια λευκώματα με φωτογραφίες για τα Μετέωρα, τα νησιά και το Άγιον Όρος κ.α. . Οι φωτογραφίες του για την ιδιαίτερη του πατρίδα, όμως, την Ήπειρο, αυτή τη γη τη ματωμένη και περήφανη που την περπάτησε σπιθαμή προς σπιθαμή, αποτελούν αδιάψευστη μαρτυρία μιας Ελλάδας που χάθηκε οριστικά και συνιστούν παρακαταθήκη για τη διάσωση της μνήμης στις νεότερες γενιές που συχνά υφίστανται από το κυρίαρχο σύστημα εξουσίας ένα είδος ιστορικής λωβοτομής.

Ο Κώστας Μπαλάφας περιδιαβαίνει την τραχιά ηπειρώτικη γη την εποχή που η Ελλάδα προσπαθεί μέσα από τις στάχτες της Κατοχής και του Εμφύλιου, με πεσμένο το ηθικό, να επιβιώσει. Ο φωτογραφικός του φακός αποτυπώνει τον αγώνα των ανθρώπων των ρημαγμένων από τις κακουχίες, των ανθρώπων που πάσχιζαν με όση δύναμη τούς είχε απομείνει να ορθοποδήσουν. Στο σκοτεινό του θάλαμο εμφανίζονται ένας-ένας βασανισμένοι τσοπάνηδες και αγρότες να παλεύουν με την αβάσταχτη φτώχεια, με λιγοστό ακόμα και το καλαμποκίσιο ψωμί, για προκοπή κι αξιοπρέπεια χωρίς να εγκαταλείψουν την πατρική γη. Το παιδί, και αυτό, είναι το θέμα που δεν χάνεται από το προσκήνιο, σαν το βλαστάρι του κοινωνικού κορμού.

Όσο όμως κι αν φωτογράφισε με ανεπανάληπτο τρόπο την ηπειρώτικη ενδοχώρα η αγορά ήταν για εκείνον το πιο ενδιαφέρον σημείο μέσα στην πόλη, γι’ αυτό και την φωτογράφισε διεξοδικά όλα τα στάδιά της κατά τη διάρκεια της ημέρας: “τη μεταφορά των προϊόντων, το άπλωμα της πραμάτειας, τις συναλλαγές, το αντάμωμα των ανθρώπων. Σεβόμενος βαθιά τον καθημερινό αγώνα για αξιοπρέπεια, ο Μπαλάφας “εισχωρούσε” στην ζωή τους και αναδείκνυε, μέσα από τις εκφράσεις των προσώπων, τα συναισθήματά τους”.

“Μου αρέσει να πλησιάζω τον κόσμο της καθημερινότητας, τον κόσμο της εργατιάς και της αγροτιάς, τον κόσμο του μόχθου και προπαντός τον δουλευτή της γης…” (Κώστας Μπαλάφας)

“Κυρίως η αγορά έχει περισσότερο πονεμένο κόσμο”, θα εκμυστηρευθεί ο σπουδαίος αυτός αυτοδίδακτος φωτογράφος. “Ακόμη ο Emerson έλεγε στους φοιτητές του: “Από την αγορά θα πάρετε μαθήματα∙ η αγορά και όχι το σχολείο… εκεί είναι το σπίτι του καλλιτέχνη”.

Ιδιαίτερα τη Μεγάλη Εβδομάδα κατέβαιναν απ’ τα χωριά πεζοπορώντας πέντε και δέκα ώρες δρόμο μ’ ένα αρνί στην πλάτη για να το πουλήσουν και με τα χρήματα που θα παίρναν, να πάρουν κάτι για τα παιδιά τους. Οι αστοί κάτω τους αφήναν και εξουθενώνονταν από την πείνα και την κούραση και κοιτάζαν να τους τα πάρουν όσο-όσο” .

“Πέτυχα αυτόν τον άνθρωπο”, θα πει ο Κώστας Μπαλάφας για την επόμενη φωτογραφία του, “ακριβώς την ώρα που το παζάρευε, του ‘δωσε ένα κατοστάρικο. “Έλα και πολλά σου δίνω”, του λέει, δώσε μου ένα τάλιρο, και ο φουκαράς του λέει: “Που να τα βρω;” και αποχωρίζεται με τόσο πόνο το αρνί του… μόνο που δεν κλαίει”.

Στην παραδοσιακή κτηνοτροφία, πάντρεψε φωτογραφικά τον άνθρωπο με τη φύση. Οι βοσκοί, που με τις οικογένειες και τα κοπάδια τους διένυαν τεράστιες αποστάσεις και με μεγάλη ευκολία έστηναν και διέλυαν νοικοκυριά για να ξεχειμωνιάσουν, έχουν φόντο τα βουνά και τα λιβάδια που για τα ζώα τους και τους ίδιους ήταν πηγή ζωής. Πολλά ακόμα επαγγέλματα αποτύπωσε με τον φακό του, καθώς ο άνθρωπος και τον κάματο του για επιβίωση, προκοπή και αξιοπρέπεια αποτέλεσαν το μέγιστο ενδιαφέρον στα θέματά του .

Ξέρετε, αυτή η φωτογραφία”, θα εκμυστηρευτεί για την επόμενη φωτογραφία μπροστά τον φακό ο Κώστας Μπαλάφας, “μ’ ενθουσιάζει περισσότερο, γιατί δείχνει ακριβώς τον αγώνα της ζωής στις μικρές πόλεις της επαρχίας.

“Αυτή η γυναίκα κατεβαίνει απ’ τ’ Άγραφα”, θα πει για την επόμενη φωτογραφία ο Κώστας Μπαλάφας, “για να δουλέψει τον χειμώνα στα πορτοκάλια και τις ελιές κάτω στον κάμπο έχοντας το παιδάκι της και το γουρούνι της και παλεύοντας με την πέτρινη μοίρα τους. Αυτή η γυναίκα είχε να περπατήσει κάπου 80-90 χιλιόμετρα. Φανταστείτε πού θα έμενε το βράδυ, πού θα ζούσε, τί θα έτρωγε… Για μια στιγμή την είδα να γυρίζει πίσω στο παιδάκι και να του λέει: “Μαργώνεις, καμάρι μου;”, δηλαδή κρυώνεις; Κι όμως είναι αυτός ο κόσμος που κράτησε με πείσμα στον τόπο τη ζωή” .

«Αυτές οι γυναίκες, μόνες σε δύσκολους καιρούς”, έγραψε το 2008 ο Κώστας Μπαλάφας. “καλλιεργούσαν με το τσαπί την άγονη γη, θαρρείς πως στύβαν με τα δυο τους χέρια το λιγοστό τους χώμα και το πότιζαν με ιδρώτα για να το κάμουν να καρπίσει. Κι άλλοτε από τα χαράματα ξημέρωναν στην αγορά ζαλιγκωμένες τη λιγοστή πραμάτεια, φρούτα και λαχανικά, να τα πουλήσουν και να οικονομήσουν τα απαραίτητα για να σπουδάσουν παιδιά και να ανδρώσουν οικογένεια… Να παραδώσουν χρήσιμους ανθρώπους στην κοινωνία, να επαίρονται για την καταγωγή τους. Μάνες υπέροχες, μια ολάκερη ζωή να παλεύουν με την πέτρινη μοίρα τους» , για να χτίσουν το μέλλον που ξαναγεννάει την ελπίδα, το απαραίτητο οξυγόνο της καθημερινότητας, μιας και, όπως έλεγε και ο Ηράκλειτος, «χωρίς την ελπίδα δε θα βρούμε το ανέλπιστο».

Η σεμνότητά του, το ήθος και το ταλέντο του εμποτίζουν τις δημιουργίες του . Όσο για την εμμονή στην ασπρόμαυρη φωτογραφία, εκεί η φιλοσοφία του είναι καταλυτική: «Η εικόνα της ασπρόμαυρης φωτογραφίας είναι λιτή και εκφραστική. Με το χρώμα μπερδεύονται φλύαρα στοιχεία. Το ασπρόμαυρο καρέ διακρίνεται απ’ την αφαίρεση και πλησιάζει περισσότερο προς την πραγματικότητα και την ακρίβεια» .

Όπως σημειώνει ο Ηρακλής Παπαϊωάννου στον κατάλογο της έκθεσης: «Κώστας Μπαλάφας, Φωτογραφικές μνήμες από τη Σύγχρονη Ελλάδα: «Ο Κ. Μπαλάφας είναι ένας γνήσια λαϊκός καλλιτέχνης, αφ’ ενός γιατί ο λαός είναι ο βασικός πρωταγωνιστής των φωτογραφιών του, αφ’ ετέρου γιατί σ’ αυτόν κυρίως απευθύνεται αυτό το έργο. Εκτός από ανεξάντλητη πρώτη ύλη δηλαδή, οι άνθρωποι του λαού αποτελούν και τον τελικό αποδέκτη του έργου του. Η θεματική του έργου του, με ελάχιστες ίσως μικρές παρενθέσεις, είναι αξιοσημείωτα συνεχής και συνεπής και υπήρξε κατά βάση η καταγραφή της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας σε κάθε της έκφανση. Η Ελλάδα, όμως, μέσα από τις φωτογραφίες του Κ. Μπαλάφα δεν είναι γραφική, καρτ – ποσταλική , επιδερμικά ιστορική ή απλά μια γεωγραφικά προνομιακή χώρα. Είναι ένας ζωντανός παλλόμενος τόπος γεμάτος συγκρούσεις, ανακαλύψεις, αντιθέσεις…».

Από την άλλη πλευρά ο Κώστας Μπαλάφας “περιδιαβαίνοντας την ύπαιθρο, στάθηκε μάρτυρας της λαϊκής μαστοριάς των τεχνιτών της πέτρας. “Γνώρισε την ηπειρώτικη μαστοράντζα με τα αυλακωμένα πρόσωπα και τα ροζιασμένα χέρια, που δούλεψαν κι έχτισαν πέτρινα γιοφύρια και όμορφα αρχοντόσπιτα με το μεράκι και την ευαισθησία της αρμονίας και της ομορφιάς δεμένα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε χώρου σε απόλυτη ισορροπία με το περιβάλλον” .

Σε όλες αυτές τις φωτογραφικές του διαδρομές o Κώστας Μπαλάφας είχε δύο μόνιμους “συνοδοιπόρους”: τον βαρύ καιρό και την κρατική Ασφάλεια…

“Συννεφιά ή ομίχλη συνοδεύουν τα επιβλητικά τοπία των ηπειρώτικων βουνών” με πανύψηλες κορφές, βαθιές χαράδρες και απότομες βουνοπλαγιές, που του δίνουν μια σπάνια φυσική ομορφιά και υποβλητική στιβαρότητα” (φωτογραφία: Κώστας Μπαλάφας) .

“Κωμικοτραγικές ιστορίες και άπειρα γεγονότα έχει να διηγείται σχετικά με την παρακολούθηση και τον «υπερβάλλοντα ζήλο» των οργάνων της κρατικής εξουσίας απέναντί του. Ένα χαρακτηριστικό του κλίματος της εποχής αυτής είναι αυτό που συνέβη στο χωριό Μεταξάδες της Κοζάνης, όπου ο Κώστας Μπαλάφας είχε πάει με σκοπό τη φωτογράφηση: “ο εκεί ενωμοτάρχης, σταθμάρχης χωροφυλακής, έγραφε στη λεπτομερή αναφορά του προς την προϊσταμένη του Υποδιοίκηση Χωροφυλακής, για τη δραστηριότητα του φωτογράφου: «Αποθανάτιζε ποίμνιο αιγών και αποσαθρωμένην οικίαν…» Συντηρητισμός και στενοκεφαλιά σε όλο τους το μεγαλείο! ”

Το 2008 ο Κώστας Μπαλάφας δώρισε στο Μουσείο Μπενάκη 15.000 ασπρόμαυρα αρνητικά και 60 κινηματογραφικές ταινίες μικρού μήκους , στις οποίες κατέγραψε την καθημερινότητα σε ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα .

agonaskritis.gr

Ανακαλύπτω