Οι Ημέρες της Εβδομάδας και ο Συμβολισμός τους

Η εβδομάδα ως χρονική διαίρεση θεωρείται αυτονόητη στην εποχή μας αλλά δεν ίσχυε πάντα αυτό. Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πλευρά της αποτελεί η αντιστοίχηση των ημερών της με τους επτά παραδοσιακούς πλανήτες της αστρολογίας και τις ενέργειες που αυτοί θεωρείται πως κομίζουν εσωτερικά. Στη λαϊκή σοφία επιβιώνουν τα ίχνη μιας παλαιότερης γνώσης, που μοιάζει να έχει απολεσθεί, σχετικά με την ενεργειακή φύση των ημερών της εβδομάδας. 

Από τα βάθη της μακρινής προϊστορίας έως και τη σύγχρονη εποχή ο άνθρωπος μοχθούσε ατέρμονα για να ελέγξει τις φυσικές δυνάμεις που τον περιέβαλλαν, να τις κατανοήσει και να τις χειριστεί δημιουργικά. Έτσι, σταδιακά, κατόρθωσε να δομήσει μια νησίδα οργάνωσης μέσα στον απέραντο ωκεανό των φυσικών δυνάμεων, ένα μικρό φωτεινό βάθρο στο οποίο πάτησε για να ορθώσει τη συνείδησή του πάνω από το αδιαμόρφωτο χάος που τον περιτριγύριζε και τον φόβιζε. Και σε αυτή του την προσπάθεια η έννοια του χρόνου, ανέκαθεν, είχε πρωταρχικό ρόλο. 

Παρατηρώντας τα φυσικά φαινόμενα διαπίστωσε ότι ορισμένα επαναλαμβάνονταn και με αυτό τον τρόπο η έννοια της περιοδικότητας άρχισε να χρησιμοποιείται για τις καθημερινές του ανάγκες. Η εναλλαγή της ημέρας και ης νύχτας, οι φάσεις της Σελήνης και η αλλαγή των εποχών αποτέλεσαν σημεία αναφοράς με βάση τα οποία άρχισε να προσδιορίζει τη ζωή του, αλλά και να προσμετρά την αδυσώπητη προέλαση του χρόνου. Ο άνθρωπος πλέον δεν ήταν ανυπεράσπιστος απέναντι στη ροή των φυσικών φαινομένων. Μπορούσε να προβλέψει και να λάβει τα μέτρα του ώστε να αντιμετωπίσει έναν μεγάλο αριθμό επικείμενων φυσικών κινδύνων, μπορούσε να γίνεται ευέλικτος και να προσαρμόζεται έγκαιρα στις διαθέσεις της φύσης. Είχε ένα πολύτιμο εργαλείο πλέον στα χέρια του, το Ημερολόγιο, με τη βοήθεια του οποίου αποτόλμησε το αδιανόητο – να ορθώσει το ανάστημά του στη ροή του χρόνου και να προσπαθήσει να την τιθασεύσει. 

Από την παρατήρηση της περιοδικής κίνησης του Ήλιου στον ουρανό διαμορφώθηκε η αντίληψη του ημερονυκτίου και του έτους, ενώ η παρατήρηση των φάσεων της Σελήνης απέδωσε την έννοια του μήνα. Σε άλλες περιπτώσεις η ανατολή και η δύση κάποιων συγκεκριμένων πλανητών, άστρων και αστερισμών χρησιμοποιήθηκαν με ανάλογο τρόπο και έτσι διαμορφώθηκαν ημερολόγια βασισμένα σε αυτά (π.χ. ημερολόγια θεμελιωμένα στην κίνηση της Αφροδίτης από τους Μάγια και του Σείριου από τους Αιγυπτίους). 

Αργότερα «κατασκευάστηκαν» κάποιες μονάδες χρόνου που δεν ανταποκρίνονταν άμεσα σε κάποια φυσικά φαινόμενα, αλλά που είχαν μεγάλη πρακτική χρησιμότητα στην καθημερινότητα και στην επιστημονική έρευνα. Με αυτό τον τρόπο διαμορφώθηκαν οι έννοιες της εβδομάδας, της ώρας, των λεπτών και των δευτερολέπτων. 

Σε ότι αφορά στην εβδομάδα, η οποία θα μας απασχολήσει στη συνέχεια, αυτή θεωρείται αυτονόητη στην εποχή μας αλλά δεν ίσχυε πάντα αυτό. Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πλευρά της αποτελεί η αντιστοίχηση των ημερών της με τους επτά παραδοσιακούς πλανήτες της αστρολογίας και τις ενέργειες που αυτοί θεωρείται πως κομίζουν εσωτερικά. Στη λαϊκή σοφία επιβιώνουν τα ίχνη μιας παλαιότερης γνώσης, που μοιάζει να έχει απολεσθεί, σχετικά με την ενεργειακή φύση των ημερών της εβδομάδας. 


Η Εβδομάδα στην Ιστορία της Ανθρωπότητας

Η εβδομάδα αποτελεί ένα πανάρχαιο χρονικό μέτρο, μια υποδιαίρεση του σεληνιακού κύκλου των 28 περίπου ημερών (το χρονικό διάστημα μεταξύ δύο ίδιων φάσεων της Σελήνης, π.χ μεταξύ δύο Πανσελήνων) σε τέσσερα ίσα μέρη. Η χρήση της συνιστά έναν απλό και σχετικά ακριβή τρόπο μέτρησης του χρόνου και ταυτόχρονα δομήθηκε γύρω από αυτή μια εκτενής οργάνωση της κοινωνικής ζωής. 

Προτού την υιοθέτηση της εβδομάδας σε πολλούς πολιτισμούς υπήρχαν άλλοι τρόποι διαίρεσης του μήνα. Έτσι, για παράδειγμα, η προγενέστερη χρονική διαίρεση στην Αίγυπτο, την Κίνα και την αρχαία Ελλάδα ήταν εκείνη των δέκα ημερών (τρία δεκαήμερα του μήνα). Στην Περσία και τη Μαλαισία υπήρχαν κύκλοι των πέντε ημερών, ενώ οι Ετρούσκοι διατηρούσαν κύκλους των οκτώ ημερών που στη συνέχεια τους κληρονόμησαν στους Ρωμαίους. Οι Ινδοί διαιρούσαν το μήνα σε δύο ίσα τμήματα τα οποία αντιστοιχούσαν στις φάσεις της αύξουσας και της φθίνουσας Σελήνης, ενώ παρόμοια διαίρεση χρησιμοποιούσαν και οι Κέλτες. 

Η εβδομάδα, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, άρχισε να χρησιμοποιείται από τους Χαλδαίους, τους Ασσύριους, τους Βαβυλωνίους, τους Αιγυπτίους και τους Εβραίους. 

Οι Χαλδαίοι και οι Βαβυλώνιοι αναφέρεται ότι πρόσθεσαν στους πέντε τότε γνωστούς πλανήτες (Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Δία, Κρόνο) τον Ήλιο και τη Σελήνη και στη συνέχεια αντιστοίχησαν αυτούς τους επτά πλανήτες – θεούς και σε μια ημέρα της εβδομάδας. Έτσι ο κάθε θεός ήταν κυβερνήτης και μιας ημέρας της εβδομάδας. Από τους Βαβυλώνιους η χρήση της πέρασε στην Κίνα περί το 600 π.Χ. και από εκεί εξαπλώθηκε στην Κορέα, την Ιαπωνία, το Θιβέτ και το Βιετνάμ. 

Να επισημανθεί σε αυτό το σημείο ότι οι μαθηματικές έννοιες και οι φιλοσοφικές θεωρήσεις των πανάρχαιων λαών της Ανατολής, θεμελιώνονταν πάνω στις ιδιότητες του μυστηριακού αριθμού επτά, ο οποίος παραδοσιακά σχετιζόταν με τα πεδία του εκδηλωμένου σύμπαντος και τον τρόπο λειτουργίας του. 

Λέγεται ότι οι Εβραίοι δέχθηκαν τις επιρροές των γειτονικών τους ανατολικών λαών και μία από αυτές ήταν η υιοθέτηση της εβδομάδας και η προσαρμογή της στη θρησκεία τους. Στη Βίβλο υπάρχει σαφής συσχέτιση της εβδομάδας με τα στάδια - ημέρες της Δημιουργίας του Κόσμου, όπου η έβδομη ημέρα (το Σάββατο) αφιερώνεται στη λατρεία του Θεού. 

Η εβδομάδα στην εβραϊκή γλώσσα λέγεται «Σιαβούα» (ονομασία που προέρχεται από τον αριθμό «επτά»), ενώ η έβδομη ημέρα όπως προαναφέρθηκε ήταν το Σάββατο. Οι υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδας προσδιορίζονταν σε σχέση με το Σάββατο. Για παράδειγμα, η πρώτη μετά το Σάββατο, η δεύτερη μετά το Σάββατο κ.ο.κ. Όσο για την έκτη ημέρα μετά το Σάββατο αυτή αργότερα ονομάστηκε Παρασκευή διότι, όπως λέγεται, εκείνη την έκτη ημέρα παρασκευάζονταν όλα όσα χρειάζονταν για την ιερή έβδομη ημέρα του Σαββάτου. 

Η χρήση της εβδομάδας σταδιακά υιοθετήθηκε και από τους Ρωμαίους, ενώ στον ευρύτερο δυτικό κόσμο η χρήση της καθιερώθηκε περί τον 3ο μ.Χ. αιώνα. 

Ο Χριστιανισμός διατήρησε τη διαίρεση σε εβδομάδες αλλάζοντας, όμως, την ημέρα της αργίας από το ιουδαϊκό Σάββατο στην Κυριακή (ημέρα του Κυρίου) σε ανάμνηση της Ανάστασης του Χριστού. Στο Βυζάντιο ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός καθιέρωσε με νόμο την εβδομάδα. 


Οι Επταδικές Συμβολικές Αντιστοιχίες

Όπως προαναφέρθηκε, υπήρχε στην πορεία των αιώνων η απόδοση μιας συγκεκριμένης θεότητας για κάθε ημέρα της εβδομάδας και στις μέρες μας αυτή η αντιστοίχηση φθάνει μέσω των εσωτερικών παραδόσεων, της αστρολογίας και της λαϊκής σοφίας. 

Η αντιστοίχηση που υπάρχει είναι η παρακάτω και σχετίζεται με τους επτά παραδοσιακούς πλανήτες της αστρολογίας, αλλά και με τους αντίστοιχους θεούς του αρχαίου ελληνικού πάνθεου. 

Κυριακή         Ήλιος

Δευτέρα         Σελήνη

Τρίτη        Άρης

Τετάρτη        Ερμής

Πέμπτη        Δίας

Παρασκευή   Αφροδίτη

Σάββατο       Κρόνος

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι αγγλικές ονομασίες των ημερών της εβδομάδας. Σε αυτές υποδεικνύεται μια παρόμοια σχέση ημερών και θεοτήτων, με εμφανείς επιρροές και από τη σκανδιναβική και τη ρωμαϊκή μυθολογία:

Sunday Ημέρα του Ήλιου (Sun) που στα λατινικά αναφέρεται ως dies solis. Μια άλλη λατινική απόδοση είναι Dominica (ημέρα του Κυρίου).

Monday Ημέρα της Σελήνης (Moon).

Tuesday Ημέρα του σκανδιναβικού θεού του πολέμου και της μάχης Τυρ (Tyr και επίσης γνωστού και ως Tyz, Ty, Ti, Tiw, Tiu, Tew), αντίστοιχου του ελληνικού θεού Άρη.

Wednesday Ημέρα του Οντίν (Odin ή εναλλακτικά Oden στα σουηδικά, Woden στα αγγλοσαξωνικά, Wuodan στα αλλεμανικά, Wotan ή Wothan στα γερμανικά).

Thursday Ημέρα του Θωρ (Thor) του σκανδιναβικού θεού του κεραυνού, που αντιστοιχεί στην ημέρα του Δία του ελληνικού θεού του κεραυνού.

Friday Ημέρα της Φρέγιας (Freyja) της σκανδιναβικής θεάς της ομορφιάς και του έρωτα, αντίστοιχης της ελληνικής θεάς Αφροδίτης.

Saturday Ημέρα του Κρόνου(Saturn)

Αναφέρεται ότι η σειρά των πλανητών στο διάστημα δεν είναι αυθαίρετη αλλά σε αυτή διαφαίνεται η περίφημη θεωρία της μουσικής των σφαιρών που απασχόλησε πολύ τους Πυθαγόρειους.. Σε γενικές γραμμές λέγεται ότι η μουσική των σφαιρών είναι ένα είδος λεπτοφυούς μουσικής του σύμπαντος, η οποία δημιουργείται από την αρμονική και ρυθμική συνήχηση του ιδιαίτερου κραδασμού όλων των ουρανίων σωμάτων. 

Ο Βοήθιος (σημαντικότατος Ρωμαίος φιλόσοφος, θεολόγος και πολιτικός που έζησε στα τέλη του 5ου και τις αρχές του 6ου μ.Χ. αιώνα) μάλιστα αντιστοιχούσε συγκεκριμένη μουσική νότα σε κάθε έναν από τους επτά πλανήτες και συγκεκριμένα: 

Ήλιος Λα

Σελήνη Ρε

Άρης Σολ

Ερμής Ντο

Δίας          Φα

Αφροδίτη  Σι

Κρόνος Μι

Μια άλλη αντιστοιχία των πλανητών με τις ηλικίες του ανθρώπου, και τα φωνήεντα του ελληνικού αλφάβητου παρατίθεται από τον Γουίλιαμ Γουέσκοτ στο βιβλίο του «Αριθμοσοφία»: 

Σελήνη Βρεφική Ηλικία           Α

Ερμής Παιδική  Ηλικία           Ε

Αφροδίτη  Νεότητα           Η

Ήλιος       Ενηλικίωση           Ι

Άρης  Πλήρης    Ισχύς          Ο

Δίας            Ωριμότητα          Υ

Κρόνος      Γηρατειά         Ω

Με βάση τα φωνήεντα αυτά ο Γουέσκοτ αναφέρει ότι είχε δομηθεί από τους αρχαίους Έλληνες ένα είδος ιερής μυστικής γλώσσας. 

Να σημειωθεί ότι, γενικά, οι παραπάνω αντιστοιχίες των επτά πλανητών αφορούν σε κάθε περίπτωση και τις ημέρες της εβδομάδας που σχετίζονται μαζί τους. 


Αναζητώντας μια Ερμηνεία

Ωστόσο, εύλογα ανακύπτουν ορισμένα ερωτήματα. Όπως τι το ιδιαίτερο έχει η επταδική διαίρεση; Ή γιατί ένας συγκεκριμένος πλανήτης αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη ημέρα και πώς έγινε η αρχή της έναρξης των ημερών της εβδομάδας; Ερωτήματα σαν και αυτά δεν είναι εύκολο να απαντηθούν και το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να εξεταστούν ορισμένες ενδείξεις που υπάρχουν γύρω από αυτό το θέμα. Και οι ενδείξεις αυτές σχετίζονται αφενός με τον ιερό αριθμό 7 και αφετέρου με τη μελέτη ορισμένων βιορυθμών του ανθρώπου. 

Α) Σε ότι αφορά την επταδική διαίρεση το σίγουρο είναι πως αυτή δεν αντιστοιχεί άμεσα στην κίνηση κάποιου ουράνιου σώματος (παρά μόνο έμμεσα ως υποδιαίρεση του σεληνιακού μήνα). 

Το ενδιαφέρον είναι ότι ο αριθμός επτά εμφανίζεται ως κοινό μοτίβο σε ένα πλήθος πραγμάτων. Υπό αυτή την οπτική η εβδομάδα είναι μία ακόμη επταδική ταξινόμηση ανάμεσα σε τόσες άλλες. Βέβαια αυτό δεν συνιστά ερμηνεία της ενεργειακής φύσης των ημερών της σύμφωνα με τις επιρροές των πλανητών, ούτε διαφωτίζει το πώς αποκτήθηκε μια τέτοια γνώση. Ωστόσο, μπορεί να θέσει ένα ευρύτερο φόντο έρευνας. 

Στη συνέχεια παρατίθενται κάποιες ενδεικτικές αναφορές για τον αριθμό 7, μια και αυτές αναφορές φαντάζουν απειράριθμες σε κάθε τόπο και εποχή. 

Λέγεται πως κατά τους Πυθαγόρειους η λέξη «επτάδα» αντλεί την καταγωγή της από το ελληνικό ρήμα «σέβομαι» (ή «σέβω») καθώς θεωρείτο ότι είχε μια «σεπτή» (σεβάσμια) διάσταση. Άλλωστε για τους Πυθαγόρειους το 7 ήταν το άθροισμα δύο πολύ ιερών αριθμών: του 3 και του 4. 

Ο Πλάτωνας στον Τίμαιο αναφέρει ότι η Ψυχή του Κόσμου γεννήθηκε από τον αριθμό επτά. 

Οι εσωτερικές παραδόσεις κάνουν λόγο για τα επτά πεδία του εκδηλωμένου σύμπαντος, για τις επτά ανθρώπινες φυλές, για τα επτά βασικά τσάκρα του ανθρώπινου σώματος κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, για την αφύπνιση κάθε επταετία και ενός εκ των εσωτερικών φορέων του ανθρώπου. 

Το επτά συναντάται ως αριθμός πολύ συχνά στην Αποκάλυψη του Ιωάννη, και σε ορισμένους σημαντικούς αστερισμούς (τα επτά άστρα των Πλειάδων, της Μεγάλης Άρκτου, της Μικρής Άρκτου). 

Επίσης επτά είναι τα χρώματα του ουράνιου τόξου, επτά οι μουσικές νότες, επτά οι παραδοσιακοί πλανήτες της αστρολογίας, επτάχορδη είναι η λύρα του θεού Απόλλωνα, επτά οι αυλοί στη σύριγγα του θεού Πάνα, επτά τα θαύματα του αρχαίου κόσμου, επτά οι τέχνες, επτά οι αρχαίοι Έλληνες σοφοί, κ.α. 

Η Κίνα ήταν χωρισμένη σε επτά επαρχίες και η Περσία σε επτά σατραπείες, 

Ακόμη, είναι γνωστό στην επιστήμη ότι κάθε επτά χρόνια τα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος ανανεώνονται και αντικαθίστανται από νέα (απόπτωση και ανανέωση κυττάρων). 

Β) Ένας άλλος τομέας έρευνας, σχετικά με την εβδομάδα ανακύπτει από κάποιες μελέτες της χρονοβιολογίας, η οποία ερευνά τους βιορυθμούς του ανθρώπινου οργανισμού. 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι μελέτες της χρονοβιολογίας δεν είναι αποδεκτές γενικά από τους επιστήμονες και κατά την άποψη των τελευταίων κινούνται στις παρυφές της επιστημονικής έρευνας. Και αυτό διότι θεωρούν ότι απαιτούνται πάρα πολλά ακόμη πειράματα και σε μεγαλύτερο αριθμό δειγμάτων για να υπάρξουν τεκμηριωμένες αποδείξεις. 

Ωστόσο, δεν μπορεί να παραγνωριστεί το γεγονός ότι έχουν διεξαχθεί εκατοντάδες και ποικίλες έρευνες πάνω στο θέμα των βιορυθμών, τα αποτελέσματα των οποίων δίνουν κάποιες ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες αποχρώσες ενδείξεις. Και αυτό διότι κάποιες από αυτές τις μελέτες υποδεικνύουν συσχέτιση του εβδομαδιαίου κύκλου με ορισμένους ενδογενείς ρυθμούς του ανθρώπινου σώματος. 

Καταρχήν, ως βιορυθμός ορίζεται μια περιοδική αλλαγή στη συμπεριφορά ή τη φυσιολογία ενός οργανισμού η οποία φαίνεται να βασίζεται σε κάποιο αόρατο εσωτερικό ρολόι. Ένα παράδειγμα βιορυθμού είναι η περιοδική αυξομείωση ορισμένων σωματικών λειτουργιών στη διάρκεια του ημερονυκτίου. 

Είναι γνωστό στην επιστήμη, ότι κάθε γονίδιο, κύτταρο, ιστός και όργανο του σώματος διαθέτει έναν δικό του ιδιαίτερο ρυθμό λειτουργίας που το χαρακτηρίζει ως ύπαρξη. Όλοι μαζί αυτοί οι ρυθμοί συνδυαζόμενοι αποδίνουν ένα αρμονικό αποτέλεσμα που το ονομάζουμε υγιή οργανισμό. Πρόκειται για μια συνήχηση ρυθμών παρόμοια, αν και σε μικρότερη κλίμακα, με τη μουσική των σφαιρών που προαναφέρθηκε για να ουράνια σώματα. 

Οι ενδείξεις που ανέκυψαν από τα πειράματα της χρονοβιολογίας είναι ότι οι εβδομαδιαίοι ρυθμοί σχετίζονται με τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος, τη χημική σύσταση του αίματος και των ούρων, την πίεση του αίματος, τους καρδιακούς παλμούς, τη θερμοκρασία του σώματος, τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα και τη λειτουργία συνεπώς των ενδοκρινών αδένων, τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Επίσης ο εβδομαδιαίος κύκλος φαίνεται να σχετίζεται, με βάση αυτά τα πειράματα, με τον κύκλο ορισμένων ασθενειών στο σώμα, όπως είναι η ελονοσία, το κοινό κρυολόγημα και η πνευμονία. 

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι οι εβδομαδιαίοι ρυθμοί του σώματος οφείλονται στην εξωτερική επιβολή της εβδομάδας ως χρονικού μέτρου και στην προσαρμογή στο ρυθμό της. Όμως αυτή η άποψη ανατρέπεται από το γεγονός ότι ορισμένα φυτά, έντομα και ζώα (όπως ορισμένα είδη φυκιών, τρωκτικών και οι μέλισσες) παρουσιάζουν εβδομαδιαίους κύκλους λειτουργίας. Έτσι διακρίνεται μια εγγενής εβδομαδιαία λειτουργία σε αρκετούς οργανισμούς που αν μη τι άλλο υποδείχνει έναν εξαιρετικά ενδιαφέροντα τομέα έρευνας. 


Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν αναδύεται το άρωμα μιας βαθύτερης, φευγαλέας πραγματικότητας που σχετίζεται με τη ροή του εβδομαδιαίου κύκλου και την ενεργειακή υφή των ημερών της εβδομάδας. Η προέλευση αυτής της γνώσης μοιάζει να χάνεται στα βάθη του χρόνου, παρόλο που η εμπειρική της χρήση έχει ενσωματωθεί στους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου. Η ιερότητα με την οποία αντιμετωπίζεται παγκοσμίως ο αριθμός 7, η διαχρονική εσωτερική του σημασία σε Ανατολή και Δύση, αλλά και οι ανακαλύψεις της χρονοβιολογίας για τους ενδογενείς εβδομαδιαίους ρυθμούς των οργανισμών, συγκλίνουν στην ύπαρξη μιας τέτοιας γνώσης που η φαντασία μας μόλις έχει αρχίσει να αγγίζει. Και ίσως τελικά οι μακρινοί μας πρόγονοι να κατείχαν τα εσωτερικά κλειδιά της. 


Κ.Σ. 


Ενδεικτική Βιβλιογραφία - Πηγές: 


Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος – Λαρούς - Μπριτάνικα

Κωνσταντίνος Δ. Μαυρομμάτης, «Λεξικό Αστρονομίας», Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος, Βόλος 2006

Γουίλιαμ Γουέσκοτ, «Αριθμοσοφία», Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, Αθήνα 1983

http://www.biblestudy.org

http://en.wikipedia.org

http://indepthinfo.com

http://pantheon.org

Το είδαμε εδώ

Ανακαλύπτω

Γαία: ο ζωντανός πλανήτης

Πριν από λίγες δεκαετίες ο Τζιμ Λάβλοκ παρουσίασε μια επιστημονική θεωρία που έμελλε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει ο σύγχρονος άνθρωπος τον πλανήτη Γη. Η θεωρία αυτή δεν είναι άλλη από τη Θεωρία της Γαίας η οποία στάθηκε πηγή έμπνευσης για πλήθος ανθρώπων που αφουγκράζονταν τις ανάγκες του πλανήτη και προσπαθούσαν να θεραπεύσουν τις πληγές και την ανισορροπία που ο άνθρωπος έχει επιφέρει πάνω στη Γη.

Σύμφωνα με τη Θεωρία της Γαίας που παρουσίασε ο Λάβλοκ και την οποία τεκμηρίωσε με συγκεκριμένα επιστημονικά επιχειρήματα, ο ίδιος ο πλανήτης Γη αποτελεί ουσιαστικά μια ζωντανή οντότητα ικανή να αντεπεξέρχεται στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, να μαθαίνει από αυτές, να ισορροπεί κάθε ανισορροπία, να αυτοθεραπεύεται και να εξελίσσεται όπως κάθε άλλος ζωντανός οργανισμός. Σύμφωνα με τις προϋπάρχουσες της Γαίας επιστημονικές θεωρήσεις, η ζωή πάνω στη Γη προσαρμόστηκε στις συνθήκες που βρήκε και έτσι μπόρεσε να αναπτυχθεί και να εκλεπτυνθεί. Επρόκειτο για μα μηχανιστική και παθητική διαδικασία προσαρμογής. Ωστόσο, ο Λάβλοκ αντέστρεψε αυτό το επιχείρημα ισχυριζόμενος ότι το σύνολο της ζωής πάνω στη Γη μέσα από την δημιουργική και αρμονική αλληλεπίδραση όλων των μερών του ήταν εκείνο που τροποποίησε τις συνθήκες του πλανήτη έτσι ώστε να η ζωή να μπορέσει να στεριώσει πάνω σε αυτόν και να εξελιχθεί. Με άλλα λόγια ο Λάβλοκ ισχυρίζεται ότι δεν ήταν η ζωή που προσαρμόστηκε στις συνθήκες που βρήκε, αλλά ότι ήταν η ζωή που έφτιαξε τις κατάλληλες συνθήκες.

Τα συμπεράσματα του Λάβλοκ, ο οποίος σημειωτέον απασχολείτο ως χημικός της ατμόσφαιρας από τη NASA, είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα γιατί μας λένε κάτι πολύ σημαντικό. Λένε ούτε λίγο ούτε πολύ πως η Γη στο σύνολό της αποτελεί μια ζωντανή οντότητα ικανή να αυτορυθμίζεται κάθε στιγμή προς μια κατάσταση δυναμικής ισορροπίας.. Πέρα όμως από την καθαρά βιολογική και χημική θεώρηση του συνόλου της βιόσφαιρας του πλανήτη μας ο Λάβλοκ οδηγήθηκε στο συμπέρασμα πως υπάρχουν συγκλίνουσες ενδείξεις για το ότι εκτός από τη βιολογική συνάφεια του συνόλου της ζωής πάνω στη Γη υπάρχει και συνάφεια σε συγκινησιακό και σε νοητικό επίπεδο. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως τα συναισθήματά μας και οι σκέψεις μας μπορούν να αλληλεπιδρούν και να διαμορφώνουν καταστάσεις πάνω στον πλανήτη οι οποίες τελικά γίνονται αντιληπτές ως φυσικά φαινόμενα. 

Όπως ήταν φυσικό η παρουσίαση μιας τέτοιας θεωρίας άνοιξε τους «ασκούς του Αιόλου». Ήταν η πρώτη φορά που ένας επιστήμονας ευθαρσώς υποστήριξε μια τέτοια άποψη και αυτός ήταν και ο λόγος που δέχτηκε έναν μεγάλο πόλεμο από πολλά μέλη της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας. Παρόλο όμως τον πόλεμο που δέχτηκε, η Θεωρία της Γαίας βρήκε απήχηση σε εκατομμύρια ανθρώπους που αναγνώριζαν σε αυτή κάτι πολύ ουσιαστικό που μιλούσε στην ίδια τους την ψυχή. Από εκεί και πέρα η θεωρία τούτη αποτέλεσε τον πυρήνα κα το σημείο αναφοράς μεταγενέστερων επιστημονικών και οικολογικών ερευνών που συνδύαζαν την επιστήμη με τη διάθεση προσφοράς προς τον πλανήτη που μας φιλοξενεί. Έτσι σιγά -σιγά δομήθηκε μια γέφυρα ανάμεσα στην επιστήμη και τις εσωτερικές ανάγκες των ανθρώπων. Μια γέφυρα που είναι ορατή σήμερα για όλους εκείνους που με όλη τους την καρδιά νοιάζονται για το σύνολο της ζωής πάνω στη Γη, αλλά που παραμένει αόρατη για εκείνους που δεν θέλουν να αποδεχθούν ότι τα πάντα γύρω μας είναι ζωντανά και εξελίσσονται, ίσως επειδή φοβούνται να αναλάβουν τις ευθύνες και το μόχθο που σημαίνει μια τέτοια συνειδητοποίηση και αποδοχή. 

Η Μητέρα Γη

Η Θεωρία της Γαίας αν και πρωτόγνωρη για τα επιστημονικά δεδομένα δεν ήταν κάτι το πρωτόγνωρο για τον άνθρωπο, αφού εδώ και χιλιάδες χρόνια στις εσωτερικές παραδόσεις η Γη πάντοτε αντιμετωπιζόταν με μεγάλο σεβασμό όχι μόνο ως ένας απλός ζωντανός οργανισμός αλλά σαν Μητέρα Γη από την οποία η ζωή ανάβλυζε και στην οποία επέστρεφε μέσω της διαδικασίας του θανάτου. 

Η Γη αποτέλεσε πάντα και για όλους τους λαούς του κόσμου πηγή ζωής και συνείδησης. Ειδικά στη μακρινή αρχαιότητα ο άνθρωπος έχοντας μια πιο άμεση επαφή με τη φύση και δίχως τη σημερινή καταδυνάστευση από τον νου, μπορούσε να αφουγκράζεται τον παλμό της φύσης και να αναγνωρίζει ότι τα πάντα γύρω του σφύζουν από ζωή. Μα πάνω απ’ όλα αναγνώριζε ότι όλα γύρω του αλληλεπιδρούν, ως ζωντανοί οργανισμοί που είναι, και ότι όλα μαζί αποτελούν κύτταρα ενός ευρύτερου ζωντανού οργανισμού που είναι ο ίδιος ο πλανήτης. Κυριολεκτικά οι μακρινοί μας πρόγονοι βίωναν την στοργική αγκαλιά της Μητέρας Γης. Αυτή τους έδινε τροφή, αυτή τους καθοδηγούσε στην κατανόηση του κόσμου και τη γνώση των Νόμων της ζωής, αυτή τους χάριζε κάθε χαρά και πόνο και με περισσή αγάπη πάντα σύμπασχε μαζί τους. Κάτω από το βλέμμα της κάθε πέτρα, φυτό, ζώο και άνθρωπος είναι αδέλφια που συμπορεύονται στο ίδιο μονοπάτι. Δεν είναι τυχαίο ότι στις επικλήσεις και τις προσευχές των Ινδιάνων τις Αμερικής όλα τα πλάσματα αποκαλούνται και βιώνονται ως «αδέλφια ανθρώπου» και ότι οι Ινδιάνοι, οι Δρυίδες και οι απανταχού Σαμάνοι προσεγγίζουν με μεγάλο σεβασμό και ταπεινότητα το Πνεύμα της Μητέρας Γης. Οι αποκαλούμενες «πρωτόγονες» φυλές που υπάρχουν σε διάφορα μέρη του κόσμου απ’ ότι φαίνεται κατέχουν σημαντικά κλειδιά που ο «πολιτισμένος» σύγχρονος άνθρωπος έχει χάσει εδώ και πολλούς αιώνες. Παρόλα αυτά είναι παρήγορο το γεγονός της σημερινής αυξανόμενης παρουσίας οικολογικών κινημάτων που δρουν συνδυάζοντας τις εσωτερικές αξίες και πρακτικές με την επιστημονική δράση. 

Η πλανητική ύπαρξη

Σύμφωνα με τη δυτική εσωτερική παράδοση η Γη αποτελεί όντως έναν ζωντανό οργανισμό που εξελίσσεται. Η Γη δεν είναι, όπως λανθασμένα θεωρεί ο σύγχρονος άνθρωπος, ένας νεκρός πλανήτης από πετρώματα που πάνω του ζουν κάποιοι ζωντανοί οργανισμοί όπως τα ζώα, τα φυτά και ο άνθρωπος. 

Αλλωστε αποτελεί βασική παραδοχή της εσωτερικής παράδοσης ότι τα πάντα είναι συνείδηση και ότι τα πάντα διαπερνώνται από την πνοή ζωής του Δημιουργού. Υπό τούτη την οπτική τίποτα μέσα στην Εκδήλωση δεν μπορεί να είναι νεκρό. Όλα είναι ζωντανά και διαρκώς εξελίσσονται. Έτσι και η Γη αποτελεί έναν ζωντανό οργανισμό. Κατά την Εσωτερική Παράδοση πάνω στη Γη υπάρχουν και εξελίσσονται το ορυκτό, το φυτικό, το ζωικό και το ανθρώπινο βασίλειο, καθώς και το βασίλειο των στοιχειακών οντοτήτων που μοχθούν αέναα για να συγκροτούν και να υποβοηθούν τη μορφή του κόσμου μας. Όλα αυτά τα βασίλεια, σε κάθε επίπεδο ύπαρξης και λειτουργίας τους, λέγεται πως αποτελούν αυτό που ονομάζουμε Ζωντανή Γη, Γαία, ή Πλανητική Ύπαρξη σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποιείται από τη δυτική εσωτερική παράδοση. Η Πλανητική Ύπαρξη είναι η συνισταμένη πλανητική συνείδηση που αναδύεται από τη σύνθεση όλων των συνιστωσών συνειδήσεων όλων των βασιλείων του πλανήτη. Είναι μια εξελισσόμενη συνείδηση που μοχθεί για να εξελιχθεί και σε αυτό το σημείο πολλά έχουν να προσφέρουν οι άνθρωποι ως τα πιο προηγμένα εξελικτικά παιδιά της. Ο ρόλος της ανθρωπότητας, μας λένε οι εσωτερικές παραδόσεις, είναι ιδιαίτερα νευραλγικός και σημαντικός τόσο για την εξέλιξη του κάθε βασιλείου χωριστά αλλά και της ίδιας της Πλανητικής ύπαρξης, καθώς μπορεί να δράσει καταλυτικά στα εξελικτικά δρώμενα του πλανήτη ως αγωγός και εκφραστής ισχυρών πνευματικών και κοσμικών δυνάμεων ικανών να μετουσιώσουν ραγδαία την ποιότητα της ζωής πάνω στη Γη. 

Η Ντιον Φόρτσιουν στο έργο της «Κοσμικό Δόγμα» αναφέρεται με πολύ γλαφυρό τρόπο στην Πλανητική Ύπαρξη: «Η Πλανητική Ύπαρξη είναι ένα πελώριο Στοιχειακό που αποτελείται από τη συνείδηση (χρησιμοποιώντας τη λέξη με την πλατιά της έννοια) καθενός από τα παιδιά της – τα παιδιά της είναι όλες οι ζωές πάνω στη γη, άνθρωποι, αγρίμια, πουλιά, ερπετά, ψάρια, έντομα, κ.λ.π. Στο Μεγάλο Στοιχειακό, την Πλανητική Ύπαρξη, όλα αυτά είναι, ή θα έπρεπε να είναι, ένα. Επειδή αυτή η ενωτική σχέση έχει κλονιστεί, εκδηλώνονται διάφορες αρρώστιες. Μπορεί να υποτεθεί ότι όταν ‘‘έρθει η Βασιλεία’’, όταν η Λογοϊκή Ιδέα αυτού του πλανήτη εκδηλωθεί αληθινά, τότε πραγματικά όλα τα γήινα πλάσματα θα γίνουν ένα σ’ ένα ορισμένο επίπεδο. 

»Θα πρέπει να θυμάσαι ότι οι ανθρώπινες υπάρξεις, καθώς αναπτύσσονται και προοδεύουν, οφείλουν ένα μεγάλο χρέος στη γη, η οποία είναι η μητέρα τους, ο γονιός τους. Είναι πλασμένοι από την ουσία της και ζουν επάνω της και όλα όσα κάνουν εδώ στη γη, όλα όσα ανακαλύπτουν στην επιστήμη, όλα όσα δημιουργούν στην τέχνη ή στη βιομηχανία, είναι επίσης μέρος δικό της. Αλλά αυτή αναπτύσσεται με πιο αργό ρυθμό από τα παιδιά της και είναι καθήκον των παιδιών της να βοηθήσουν τη δική της εξέλιξη μέσα από τη δική τους. Επομένως, οτιδήποτε κάνεις, ας γίνεται όχι μόνο για το προσωπικό σου κέρδος ή συμφέρον, αλλά και για όφελος της Πλανητικής Ύπαρξης. Όσο περισσότερο μοιράζεσαι συνειδητά με αυτή την πελώρια Στοιχειακή μάνα ό,τι κάνεις, τόσο αυτό που κάνεις θα καρποφορεί και θα ευημερεί περισσότερο – όχι μόνο μέσα σ’ αυτήν, αλλά και σε σένα. Δεν υπάρχει κανένα πλάσμα πάνω στη γη, ούτε ακόμα και εκείνα που ήρθαν αργότερα στον πλανήτη που να μην ενδιαφέρουν την Πλανητική Ύπαρξη. Ο άνθρωπος έχει πολύ μεγάλη ευθύνη όχι μόνο προς τον εαυτό του, αλλά επίσης και προς τη μεγάλη ομαδική ψυχή της γης, τη μεγάλη μητέρα όλης της ανθρωπότητας». 

Οι κοσμικές προοπτικές της Γαίας

Ο πλανήτης Γη ως ζωντανή οντότητα αποτελεί αδελφό πλανήτη των υπολοίπων πλανητών που γυρνούν γύρω από τον Ήλιο και ζωντανό κύτταρο αυτού του ευρύτερου οργανισμού που τον αποκαλούμε Ηλιακό Σύστημα. Μέσα σε αυτό τον οργανισμό αλληλεπιδρά διαρκώς με τους υπόλοιπους πλανήτες και για αυτό το λόγο όσο πιο πολύ εξελίσσεται τόσο πιο αποτελεσματικά προσφέρει μέσα σε αυτόν τον γιγάντιο οργανισμό. Έτσι γίνεται αντιληπτό πως η εξέλιξη της Πλανητικής Ύπαρξης της Γης έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία για το σύνολο της ζωής μέσα στο Ηλιακό μας Σύστημα (η εσωτερική παράδοση θεωρεί πως το Ηλιακό μας Σύστημα σφύζει από ποικίλες μορφές ζωής που δεν είναι κατ’ ανάγκη εκδηλωμένες στο φυσικό πεδίο). Λέγεται πως ο πλανήτης μας δεν ανήκει, ακόμη, στους αποκαλούμενους «Ιερούς Πλανήτες» του Ηλιακού μας Συστήματος και ότι σε αυτό ακριβώς το σημείο ο άνθρωπος μπορεί να συμβάλει καθοριστικά με τη συνειδητή προσφορά του προς το σύνολο της ζωής της Γης. Έτσι κάποια στιγμή η Μητέρα Γη θα μπορέσει να αφυπνιστεί συνειδητά και να λειτουργήσει ως συνειδητός φορέας του Πνεύματος, αποκτώντας το δικό της ενεργό ρόλο μέσα στον απέραντο Κοσμικό Χορό του Σύμπαντος. 

Όμως η Μητέρα Γη και όλοι εμείς, τα παιδιά της, δε στεκόμαστε μόνοι και αβοήθητοι σε αυτή την τεράστια προσπάθεια εξέλιξης. Σύντροφοι, συνοδοιπόροι και καθοδηγητές μας στέκονται εκείνες οι υπάρξεις που έχοντας τελειώσει την εκπαίδευσή τους πάνω στο σχολείο που ονομάζουμε Γη, στέκονται δίπλα μας για μας βοηθήσουν να φθάσουμε εκεί που εκείνοι έφθασαν. Πρόκειται για τους Διδασκάλους της Σοφίας, εκείνες τις λαμπρές πνευματικές υπάρξεις που μοχθούν αέναα για την εξέλιξη της Γης και οι οποίες αποτελούν μέρος του ευρύτερου ιστού της Κοσμικής Ιεραρχίας μέσω του οποίου ενεργός βοήθεια διαρκώς καταφθάνει πάνω στη Μητέρα Γη. 


Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Abraham, R.H., Chaos, Gaia, Eros, Harper Collins, 1994
Bunyard, P. Gaia in Action: Science of the Living Earth, Floris Books, 1996
Lovelock, J.E., Gaia: A New Look at Life on Earth, Oxford University Press, 1979
Lovelock, J.E., Healing Gaia. Harmony Books, 1991
Margulis, L. and Sagan, D., Slanted Truths: Essays on Gaia, Evolution and Symbiosis, New York, 1997
Maturana, H.R. and F.J. Varela, The Tree of Knowledge, Shambala, 1987


Το είδαμε εδώ

Ανακαλύπτω

Συμπαντικός Παλμός και Πυθαγόρας (Video)

Το παρακάτω βίντεο μας δίνει κάποιες σημαντικές πληροφορίες για την Δημιουργία, όσον αφορά τον ρόλο του ΠΑΛΜΟΥ που μεταδίδεται στα κύτταρά μας προερχόμενος από το ΣΥΜΠΑΝ.

Η σύγχρονη ανακάλυψη των επιστημόνων δεν είναι τελικά και τόσο σύγχρονη, την διαβάζουμε στην συζήτηση που είχε ο Σωκράτης με τον Πυθαγόρειο Τίμαιο, στο ομώνυμο Πλατωνικό κείμενο.

Δείτε το βίντεο:

Το Πλατωνικό κείμενο:

Πλάτων Τίμαιος

[47 c] ἐκείναις οὔσας, ἀταράκτοις τεταραγμένας, ἐκμαθόντες δὲ καὶ λογισμῶν κατὰ φύσιν ὀρθότητος μετασχόντες, μιμούμενοι τὰς τοῦ θεοῦ πάντως ἀπλανεῖς οὔσας, τὰς ἐν ἡμῖν πεπλανημένας καταστησαίμεθα. φωνῆς τε δὴ καὶ ἀκοῆς πέρι πάλιν ὁ αὐτὸς λόγος, ἐπὶ ταὐτὰ τῶν αὐτῶν ἕνεκα παρὰ θεῶν δεδωρῆσθαι. λόγος τε γὰρ ἐπ' αὐτὰ ταῦτα τέτακται, τὴν μεγίστην συμβαλλόμενος εἰς αὐτὰ μοῖραν, ὅσον τ' αὖ μουσικῆς

[47d] φωνῇ χρήσιμον πρὸς ἀκοὴν ἕνεκα ἁρμονίας ἐστὶ δοθέν. ἡ δὲ ἁρμονία, συγγενεῖς ἔχουσα φορὰς ταῖς ἐν ἡμῖν τῆς ψυχῆς περιόδοις, τῷ μετὰ νοῦ προσχρωμένῳ Μούσαις οὐκ ἐφ' ἡδονὴν ἄλογον καθάπερ νῦν εἶναι δοκεῖ χρήσιμος, ἀλλ' ἐπὶ τὴν γεγονυῖαν ἐν ἡμῖν ἀνάρμοστον ψυχῆς περίοδον εἰς κατακόσμησιν καὶ συμφωνίαν ἑαυτῇ σύμμαχος ὑπὸ Μουσῶν δέδοται: καὶ ῥυθμὸς αὖ διὰ τὴν ἄμετρον ἐν ἡμῖν καὶ χαρίτων

[47e] ἐπιδεᾶ γιγνομένην ἐν τοῖς πλείστοις ἕξιν ἐπίκουρος ἐπὶ ταὐτὰ ὑπὸ τῶν αὐτῶν ἐδόθη. τὰ μὲν οὖν παρεληλυθότα τῶν εἰρημένων πλὴν βραχέων ἐπιδέδεικται τὰ διὰ νοῦ δεδημιουργημένα: δεῖ δὲ καὶ τὰ δι' ἀνάγκης γιγνόμενα τῷ λόγῳ παραθέσθαι. μεμειγμένη γὰρ

Απόδοση στα νεοελληνικά.

Η εξοικείωση με τις ουράνιες κινήσεις, μας επιτρέπει να κατανοούμε την σύμφυτη ορθότητα των μαθηματικών τους σχέσεων, οπότε μπορούμε να διορθώνουμε την πλάνη των εσωτερικών μας κινήσεων, μιμούμενοι τις απλανείς θεϊκές τροχιές.

Τα ίδια ισχύουν και για την φωνή και την ακοή.

Οι θεοί μας τις δώρισαν για τον ίδιο σκοπό (όπως για την όραση) και για τις ίδιες αιτίες.

Ο έναρθρος λόγος είναι προφανές ότι εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό, συμβάλει δε αποφασιστικά στην εκπλήρωση του.

Το ίδιο όμως ισχύει και για το μέρος εκείνο της μουσικής που χρησιμοποιεί φωνή και προσφέρεται στην ακοή - γιατί μας έχει δοθεί χάριν της αρμονίας.

Η αρμονία περιέχει περιφορές συγγενείς προς τις τροχιές της ψυχής μας.

Αυτός λοιπόν που επικαλείται τις Μούσες με σύνεση δεν προσφεύγει στην αρμονία (μουσική) επειδή θέλει να επιτύχει αλόγιστη (χωρίς λογική) ηδονή, όπως όλοι νομίζουν, αντιθέτως η αρμονία (μουσική) μας έχει δοθεί από τις Μούσες ως σύμμαχος στην προσπάθεια μας να επιβάλουμε τάξη στην διαταραγμένη κίνηση της ψυχής και να την φέρουμε σε αρμονία με τον εαυτό της (την υλική υπόσταση του ανθρώπου, το σώμα).

Για τον ίδιο σκοπό οι Μούσες μας έδωσαν ως βοηθό τον ρυθμό, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι χαρακτηρίζονται από έλλειψη μέτρου και έχουν ελάχιστη χάρη.

Αποκωδικοποίηση:

1. μας ενημερώνει ότι τα ουράνια σώματα κινούνται βάση μαθηματικών αλγόριθμων

2. μας ενημερώνει ότι εμείς οι άνθρωποι είμαστε μικρογραφία του Σύμπαντος.

3. μας ενημερώνει ότι αν έχουμε απόκλιση από την αρμονία του Σύμπαντος πρέπει να εναρμονιστούμε με αυτό, άρα οδηγός για την ορθότητα μας είναι το σύμπαν, άρα κάποιο κλειδί για την υγεία βρίσκεται εκεί.

4. μας ενημερώνει ότι η όραση είναι μέσον εκμάθησης, και ότι η ακοή παίζει κάποιο αντίστοιχα σοβαρό ρόλο

5. μας ενημερώνει ότι ο έναρθρος λόγος παίζει κάποιον πολύ σημαντικό ρόλο, μέσω της φωνής και της ακοής. Όλα αυτά μας δόθηκαν ως δώρο για να μπορέσουμε να ακολουθήσουμε την αρμονία του Σύμπαντος με ότι αυτό συνεπάγεται.

6. μας ενημερώνει ότι υπάρχει συνάρτηση μεταξύ της αρμονίας (μουσικής) μέσω του ήχου και του ανθρώπου

7. μας ενημερώνει ότι μέσω της αρμονίας (μουσικής) ο άνθρωπος δύναται να φέρει σε ισορροπία και την ψυχή και το σώμα

8. να γιατί στα μεγάλα αρχαία θέατρα (μεγάφωνα προς το Σύμπαν) υπήρχαν Ασκληπιεία, στα οποία θεράπευαν και το σώμα και την ψυχή με ήχους

9. Παλμός - Παλλάδα Αθηνά - Σοφία

10. "μελέτες έχουν δείξει ότι η επίδραση του ήχου επάνω στην ύλη έχουν δείξει ότι όσο υψηλότερη είναι η συχνότητα του κύματος (που δημιουργεί η δόνηση) τόσο πιο πολύπλοκα είναι τα γεωμετρικά σχήματα δημιουργούν τα μόρια του υλικού που υπόκεινται στην ενέργεια του. Με άλλα λόγια όταν μια πηγή δονεί ένα υλικό τότε το υλικό τείνει να συντονιστεί με την συχνότητα της πηγής.

4 αδελφές επιστήμες κατά τον Πυθαγόρα με σειρά από εδώ προς το Σύμπαν: 1. Μαθηματικά (αριθμοί) 2. Γεωμετρία (σχήματα) 3. αρμονία (μουσική) 4. αστρονομία (νόμου που διέπουν τα αστέρια)

Σκεφτείτε λοιπόν αντίστροφα αυτό που λέει το βίντεο, και θα δούμε τις 4 αδελφές επιστήμες να υπάρχει η μια μέσα στην άλλη με οδό από το Σύμπαν προς τα κύτταρα μας, δηλαδή: το Σύμπαν δονείται (αστρονομία), στέλνει κύματα άρα ήχο (αρμονία-μουσική), τα οποία όσο υψηλότερη συχνότητα έχουν τόσο πολυπλοκότερα σχήματα (Γεωμετρία) δημιουργούν στα κύτταρα μας, και όλα τα παραπάνω υπόκεινται σε μαθηματικούς αλγόριθμους.


Το είδαμε εδώ

Ανακαλύπτω

Φίλιππος Αυρήλιος Παράκελσος: Ο Μεγάλος Ασυμβίβαστος

Ο Φίλιππος Αυρήλιος Παράκελσος, γεννήθηκε στην Ελβετία το 1493. Το αληθινό του όνομα ήταν Θεόφραστος Μπομπάστους Φον Χόχενχάϊμ. Ήταν γιος ενός γιατρού – παιδί τόσο αδύναμο και ασθενικό που κανείς δεν περίμενε να ζήσει παραπάνω από την εφηβεία του. Όταν ήταν δέκα χρονών αποφάσισε να πετάξει και πήδηξε από ένα ψηλό δέντρο, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί άσχημα και να κινδυνέψει να πεθάνει.

Σπούδασε Ιατρική στην Βασιλεία και ύστερα πήγε στο Βίρτσμπουργκ για να μαθητεύσει δίπλα στον θρυλικό ηγούμενο Τριθέμιο, που τα απόκρυφα βιβλία του γοήτευαν τον νεαρό Παράκελσο. Όπως και ο Αγρίππας, ήταν πολύ ρομαντικός και είχε παθιαστεί με την ιδέα να ανακαλύψει την «Φιλοσοφική Λίθο», ή το «Ελιξίριο της ζωής», αλλά συμβιβαζόταν και με το «Μέγα Καθολικόν» που υποτίθεται πως ήταν ένα φάρμακο που μπορούσε να θεραπεύσει οποιαδήποτε αρρώστια. Πήρε το όνομα Παράκελσος από το όνομα του φημισμένου Ρωμαίου γιατρού Κέλσου.

Όταν ήταν 22 χρονών, πήγε στο Τυρόλο και εργάστηκε επίπονα στα ορυχεία αργύρου για να συγκεντρώσει χρήματα. Έπειτα πήρε το δισάκι του και ξεκίνησε για μιά περιπλάνηση σε όλη την Ευρώπη – που κράτησε δέκα χρόνια – δηλώνοντας ότι ήθελε να αποκτήσει περισσότερες ιατρικές γνώσεις βλέποντας όσο το δυνατόν περισσότερους αρρώστους.

Πρέπει να τονίσουμε ότι – παρά την φήμη του – ο Παράκελσος δεν θεώρησε ποτέ τον εαυτό του μάγο ή αποκρυφιστή. Ό χαρακτήρας του ήταν ξεροκέφαλος και πίστευε στην εμπειρία και στον άνθρωπο. Πίστευε στην Αλχημεία και στην Αστρολογία, επειδή ήταν πράγματα λογικά και επιστημονικά, αλλά ήταν πολύ καχύποπτος με τα γιατροσόφια των μαγισσών και τις μαγγανείες της εποχής.

Στο Παρίσι, είχε την τύχη να συναντήσει μιά από τις μεγαλύτερες ιδιοφυίες στην Ιατρική, τον Αμβρόσιο Παρέ. Έγινε μαθητής του και γρήγορα βοηθός του και συνεργάτης του, εξερευνώντας με πάθος τα σκοτεινά ακόμη πεδία της ιατρικής επιστήμης. Εκείνη την εποχή, στον πόλεμο, οι πληγές καυτηριάζονταν με βραστό λάδι. Ο Παρέ και ο Παράκελσος κατασκεύασαν μιά αλοιφή από κρόκο αυγού, ροδέλαιο, αποσταγμένο νερό και τερεβινθίνη που επούλωνε γρήγορα και ανώδυνα τις πληγές. Συμπέραναν ότι οι περισσότεροι στρατιώτες πέθαιναν από κλονισμό και εξάντληση από τις πρόχειρες θεραπείες, παρά από τα τραύματα τους.

Όταν τα ανθρώπινα μέλη συντρίβονταν από μπάλες κανονιού, οι γιατροί περίμεναν να γαγγραινιάσουν και τα έκοβαν με πριόνια. Ο Παρέ και ο Παράκελσος ανακάλυψαν ότι άν έδεναν με έναν συνηθισμένο σπάγκο την αρτηρία που αιμορραγούσε, η αιμορραγία σταματούσε – κι όταν συνέβαινε αυτό, συνήθως ο χτυπημένος γινόταν καλά. Οι δυό τους περιπλανήθηκαν στην Γερμανία, στην Δανία, στην Ιταλία και στην Ρωσία. Ο Παράκελσος έμαθε πολλά για τον πόλεμο σ’ αυτά του τα ταξίδια, αλλά και για την διπλωματία, την φυσιογνωμία και την γεωμαντεία. Πάνω από όλα όμως, έμαθε απίστευτα πολλά για την Ιατρική που τον ενδιέφερε πιο πολύ.

…Σε ένα σύγγραμμα του έγραφε :

«….Η Μαγεία Είναι Δάσκαλος Ιατρικής Πολύ Καλύτερος Από Όλα Τα Γραπτά Βιβλία. Η Μαγεία Είναι Μιά Δύναμη Που Έρχεται Κατευθείαν Από Τον Θεό, Δημιουργεί Κανάλια Ροής Και Μεταβιβάζεται Κατά Κάποιον Τρόπο Στον Γιατρό. Το Ονομάζω Θεραπευτικό Ένστικτο. Το Ένστικτο Αυτό Βασίζεται Στην Αρχαία Γνώση Ότι Ο Άνθρωπος Είναι Ο Μικρόκοσμος Της Φύσης – Και Αυτό Το Δίδασκε Ο Ίδιος Ο Ιπποκράτης. Η Υγεία Βασίζεται Σε Ένα Είδος Αρμονίας Ανάμεσα Στον Άνθρωπο Και Στην Φύση. Δημιουργεί Ένα Αιθερικό Ρευστό Που Υπάρχει Μέσα Στην Φύση Και Μέσα Στον Άνθρωπο. Η Διαταραχή Αυτής Της Αρμονίας Έχει Ως Φυσική Συνέπεια Την Ασθένεια….»

Ο αναγνώστης ίσως αναγνωρίσει σε αυτά τα λόγια του Παράκελσου (το 1523) τις ιδέες του Μέσμερ και του Βίλχελμ Ράιχ, πολλούς αιώνες αργότερα βέβαια.

Το ρευστό για το οποίο μιλάει, πρόκειται για την θεμελιώδη αρχή ζωής που οι αλχημιστές ονόμαζαν «Αζώθ», και την συμβόλιζαν με ένα κόκκινο λιοντάρι. Το Αζώθ μπορεί να μετατρέψει όλα τα μέταλλα σε χρυσό. Υπάρχει μιά ιστορία που αφηγείται ότι ο Παράκελσος θεράπευσε την κόρη ενός πανδοχέα που ήταν εκ γενετής παράλυτη από την μέση και κάτω, με τρεις κουταλιές κρασί που περιείχαν το «Αζώθ του Κόκκινου Λιονταριού». Ο Παράκελσος είχε δώσει το όνομα «Αζώθ» και στο σπαθί του, που το αγαπούσε τόσο πολύ ώστε κοιμόταν μαζί του στο κρεββάτι του.

…Για κάποια χρόνια, του δόθηκε η έδρα της Ιατρικής στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Ξεκίνησε την θητεία του διατάζοντας τους φοιτητές να ανάψουν μιά μεγάλη φωτιά στο προαύλιο και να πετάξουν εκεί μέσα όλα τα έργα του Αβικέννα, του Ραζί, του Χόλερ, του Γαληνού και άλλων παλιών μεγάλων γιατρών, φωνάζοντας ότι όλοι τους μαζί δεν άξιζαν ούτε μιά τρίχα από την γενειάδα του. Οι υπόλοιποι καθηγητές τον κατάγγειλαν για τσαρλατάνο.

Ο Παράκελσος ήταν πολύ θορυβώδης, εκκεντρικός, νευρικός, εύθικτος, συχνά χυδαίος και επιθετικός, αλλά πάντα πολύ διαυγής – ακόμη και όταν ήταν μεθυσμένος. Έκανε συχνά ένα ιδιόμορφο μαύρο χιούμορ, που ενοχλούσε τους συνομιλητές του. 

Έλεγε στους συναδέλφους του – σε μιά συνομιλία που την κατέγραψε ο χρονικογράφος Τ. Χάργκρέιβ :

«….Δεν Είσαστε Τίποτε Παραπάνω Από Σπυριάρηδες Ψευτοδάσκαλοι Που Χτενίζουν Ψείρες, Ρουφάνε Βδέλλες Και Τρυπάνε Χέρια Καημένων Ανθρώπων. Δεν Αξίζετε Ούτε Για Να Σας Κατουρήσει Ένα Σκυλί. Ο Βασιλιάς Σας Ο Γαληνός, Βρίσκεται Στην Κόλαση Από Όπου Μου Έχει Στείλει Πολλά Γράμματα. Έχουμε Πολλά Χρόνια Τώρα Αλληλογραφία. Αν Ξέρατε Τί Μου Λέει Σ’ Αυτά, Θα Κάνατε Το Σημείο Του Σταυρού Στο Μέτωπό Σας Με Μιά Ουρά Αλεπούς. Μην Με Ακουμπάτε, Γιατί Δεν Έχω Εξακριβώσει Ακόμη Αν Η Ανοησία Είναι Μεταδοτική….»

Θεράπευσε από σοβαρή νεφροπάθεια τον μεγάλο διανοούμενο Έρασμο, ο οποίος του έγραψε «..δεν μπορώ να σου προσφέρω αμοιβή αντάξια της τέχνης και της μόρφωσης σου…»

Μιά άλλη φορά, όταν θεράπευσε κάποιον πλούσιο εκδότη από ένα σάπιο πόδι που οι άλλοι γιατροί ήθελαν να του το ακρωτηριάσουν, ο εκδότης θέλησε να τον πληρώσει σε βιβλία, ο Παράκελσος τον έπιασε από τον λαιμό – και τελικά κατέληξαν στα δικαστήρια. Αν και ήταν ολοφάνερο ότι είχε δίκιο, οι ορκισμένοι εχθροί του επηρέασαν το δικαστήριο και η απόφαση βγήκε σε βάρος του.

Αυτός νευρίασε τόσο πολύ, που ανέβηκε πάνω στο έδρανο και άρχισε να βρίζει τους δικαστές με τα πιο περίτεχνα κοσμητικά επίθετα – που το πιό απλό ήταν «σκουληκοφαγωμένοι αγύρτες σοφιστές». Φυσικά, αυτό ήταν εξύβριση και προσβολή του δικαστηρίου και ο Παράκελσος γλίτωσε παρά λίγο την φυλακή, δραπετεύοντας από την χώρα. Οι εχθροί του χάρηκαν πολύ, γιατί ήξεραν τον απότομο χαρακτήρα του και ήξεραν πως θα αντιδρούσε δυναμικά.

…Ο Παράκελσος ήταν ένας χοντρός, φαλακρός άντρας, με κόκκινα μάγουλα και τσαλακωμένα ρούχα, είχε τρανταχτό γέλιο, δεν δίσταζε να πει φωναχτά αυτό που σκεφτόταν, και έχανε πολύ συχνά την ψυχραιμία του. Ήταν η χαρακτηριστική περίπτωση του έντιμου και ειλικρινή ανθρώπου που δεν μπορεί να βρει το δίκιο του γιατί το υπερασπίζεται με υπερβολικές αντιδράσεις και εύκολα έχανε το παιχνίδι των εντυπώσεων – που οι πονηροί που αντιμετώπιζε το έπαιζαν πολύ καλά. Ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος βαθιάς γνώσης, αλλά εκπληκτικά ασυμβίβαστος και κυνικός.

Όταν ήταν στο Στρασβούργο του ζήτησαν να συζητήσει με τον Μπεντελίν, έναν υποστηρικτή του Γαληνού, σε ακροατήριο. Ο Μπεντελίν ήταν επιδεικτικός και πομπώδης και υποστήριξε πράγματα που εύκολα θα μπορούσε να τα αντικρούσει ο Παράκελσος και να βγει ο νικητής της βραδιάς. Αυτό θα έκανε ο καθένας. Ο Παράκελσος, όμως, έφτυσε επιδεικτικά στο πάτωμα και αποχώρησε από την αίθουσα μπροστά στα έκπληκτα μάτια όλων, λέγοντας «…δεν δέχομαι να απαντήσω σε τέτοια σκουπίδια…». Σε μιά άλλη περίπτωση, ο πρίγκιπας του Μπάντεν ήταν ετοιμοθάνατος από οξεία δυσεντερία.

Ο Παράκελσος του έδωσε να πιει ένα ποτό που είχε παρασκευάσει, και τον έβαλε να κοιμηθεί. Την άλλη μέρα ο πρίγκιπας είχε θεραπευτεί και ένιωθε πολύ καλά. Έδωσε στον Παράκελσο ένα πολύτιμο κόσμημα για πληρωμή. Αυτός, αντί να πάρει το κόσμημα και να ευχαριστήσει τον Πρίγκιπα αφήνοντας τον να διηγηθεί σε όλους την θαυματουργή του θεραπεία, θεώρησε πολύ μεγάλη προσβολή που του το είχε δώσει ο ίδιος στο χέρι. 

Άρχισε να λέει ότι είναι επιστήμονας και όχι υποτακτικός του και ότι συνήθως έστελνε τον λογαριασμό για τις υπηρεσίες του και ο ασθενής έδινε την αμοιβή μέσω ενός υπηρέτη. Φυσικά ο πρίγκιπας δυσαρεστήθηκε με το φέρσιμο του, οι άλλοι γιατροί που τον μισούσαν έπεισαν τον πρίγκιπα ότι είχε θεραπευτεί από τα δικά τους γιατροσόφια και ότι δεν είναι δυνατόν να πρόλαβε μέσα σε μιά μέρα να ενεργήσει το φάρμακο του Παράκελσου. Στο τέλος, ο Παράκελσος κινδύνεψε να πάει φυλακή ως απατεώνας.

Από τότε, φορούσε πάντα εκείνο το κόσμημα στον λαιμό του «…για να θυμάται συνέχεια την αχαριστία των ανθρώπων…»  

…Όταν πέθανε ένας από τους υποστηρικτές του, επειδή αγνόησε την συμβουλή του Παράκελσου να μην κουράζει την καρδιά του, οι εχθροί του τον κατηγόρησαν για τον θάνατο και αναγκάστηκε να φύγει για πάντα από την πατρίδα του.

Από τότε έγινε κι αυτός περιπλανώμενος σαν τον Αγρίππα για την υπόλοιπη ζωή του. Άρχισε να πίνει πολύ και να ντύνεται σαν αλήτης. Πληγωμένος από τις πολλές αδικίες, επιτίθονταν στους αντιπάλους του με το παραμικρό. Ο θυμός του από τις διαφωνίες που είχε με όλους τους διανοούμενους – που τους θεωρούσε «προδότες του ανθρωπίνου πνεύματος» – τον έσπρωχνε να γράφει συνεχώς, εκατοντάδες συγγράμματα, αλλά κανείς εκδότης δεν δεχόταν να τα αναλάβει.

Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του εκδόθηκε σχεδόν ένα αιώνα μετά τον θάνατο του. Σώθηκαν μόνο 370 έργα του. Εκτός απ’ το ότι ήταν ο θεμελιωτής της σύγχρονης Χημείας, ανακάλυψε τον ψευδάργυρο – το χλώριο – τις ενώσεις του σιδήρου και του αντιμονίου, αυτός που έθεσε τις βασικές αρχές της ομοιοπαθητικής, μελετητής των πιο σπάνιων βιβλίων (ο μεγαλύτερος Γερμανός μυστικιστής – ο Τζάκομπ Μπέμε – ήταν μαθητής του), ο πρόδρομος της σύγχρονης Ιατρικής, ένας εξαίρετος στοχαστής και φιλόσοφος, αυτό που προκαλεί θλίψη είναι το εξακριβωμένο γεγονός ότι καμία από τις θεωρίες του – που τις υποστήριζε τόσο ένθερμα – δεν ήταν λανθασμένη, ή δεν μπόρεσε να διαψευστεί.

Μιά μέρα στην Νυρεμβέργη, για να αντικρούσει τους επικριτές του ζήτησε από τις αρχές να του φέρουν όλους τους ασθενείς που οι ασθένειες τους έχουν χαρακτηρισθεί ανίατες. Είναι καταγραμμένο στα αρχεία της πόλης ότι τους γιάτρεψε όλους. Οι εχθροί του τον κατηγόρησαν για μάγο – και θα τον σκότωναν αν μέσα στους θεραπευμένους δεν ήταν και η γυναίκα του δημάρχου.
Σε πολλές περιστάσεις, του απαγόρευαν να μπει σε κάποια πόλη. Στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας, τον περίμενε μιά περίπολος έξω από την πόλη για να τον διώξει μόλις εμφανιζόταν.

Δεκαπέντε χρόνια δυσκολιών, περιπλανήσεων, περιφρόνησης και οργής, τον εξάντλησαν και τον μετέτρεψαν σε ένα σωματικό και ψυχικό ράκος. Έχασε το βροντερό γέλιο του, δεν είχε κανέναν φίλο, και μιά ιστορία λέει ότι επειδή δεν είχε κανέναν για να του μιλήσει, είχε αρχίσει να συνομιλεί με την σκιά του. Άναβε ένα κηροπήγιο, καθόταν μπροστά σε έναν τοίχο και συνομιλούσε με την σκιά του σαν να ήταν άνθρωπος. Πολλές φορές τον άκουγαν να φωνάζει μόνος του.

Εκείνη την εποχή έγραψε το μεγαλύτερο αριστούργημα του, το Signa Rerum. Δυστυχώς, σώζονται μόνο τα τελευταία κεφάλαια του, γιατί ο Παράκελσος κάθε βράδυ έσχιζε μερικές σελίδες, τις έβαζε φωτιά και τις πετούσε από το παράθυρο για να «…δουν λίγο φως μέσα στην νύχτα επιτέλους οι άνθρωποι…»

Σε κάποια από τις σελίδες που σώθηκαν, γράφει :

«….Ο Άνθρωπος Δεν Είναι Σώμα. Η Καρδιά, Το Πνεύμα, Είναι Άνθρωπος. Κι Αυτό Το Πνεύμα Είναι Ένα Ολόκληρο Άστρο, Από Το Οποίο Είναι Φτιαγμένος. Το Άστρο Αυτό Ταξιδεύει Μέσα Στο Σύμπαν. Δεν Ξέρουμε Από Πού Έρχεται Και Πού Πηγαίνει. Αλλά Αν Ο Άνθρωπος Είναι Τέλειος Στην Καρδιά Του, Τίποτε Σε Ολόκληρο Το Φως Της Φύσεως Δεν Μπορεί Να Του Είναι Κρυφό. Το Πρώτο Βήμα Στην Λειτουργία Αυτής Της Επιστήμης, Είναι Να Αποκτήσει Το Πνεύμα Από Το Εσωτερικό Στερέωμα Με Την Φαντασία.…»

Το 1541, ο Δούκας Ερνέστος της Βαυαρίας, που ήταν μελετητής του αποκρυφισμού, τον προσκάλεσε να έλθει να ζήσει στον πύργο του στο Σάλτσμπουργκ. Ο Παράκελσος πήγε και ενθουσιάστηκε. Είχε βρει το καταφύγιο που έψαχνε σε όλη του την ζωή. Χάρισε όλα του τα υπάρχοντα στους φτωχούς και εγκαταστάθηκε εκεί. Αλλά η ξαφνική χαλάρωση έπειτα από τόσα χρόνια δυσκολιών και προσβολών, τον έκανε να αρρωστήσει. Ένα πρωινό του Σεπτεμβρίου του 1541, ο Παράκελσος έκανε μιά βόλτα αγναντεύοντας την θέα των βουνών. Ένας άγνωστος τον πλησίασε και τον έσπρωξε από τον γκρεμό.
 Ο άγνωστος εξαφανίστηκε, ο Παράκελσος σκοτώθηκε. Φορούσε ακόμη στον λαιμό του το «κόσμημα της αχαριστίας των ανθρώπων» και είχε ακόμη περασμένο στην μέση του το ξίφος Αζώθ. Ήταν μόνο 48 χρονών.

Τα επόμενα χρόνια, όλοι οι ταξιδιώτες που περνούσαν από το τάφο του, άφηναν κι από ένα λουλούδι, με αποτέλεσμα να είναι συνέχεια ο τάφος του σκεπασμένος με λουλούδια. Ακόμη και το 1830, όταν η χολέρα χτύπησε το Σάλτσμπουργκ, οργανώθηκε ένα προσκύνημα στον τάφο του – και αμέσως η επιδημία σταμάτησε…


Το είδαμε εδώ 

Ανακαλύπτω

Μυστικισμός και θρησκευτική πίστη (Β' Μέρος)

Συνέχεια από το Α' Μέρος

Αυτοί οι ίδιοι οι προφήτες, θεωρούνταν ένα είδος οργάνου του Θεού, ο οποίος θέλησε δυναμικά να αποκαλυφθεί, εκ διαλειμμάτων, στον εκλεκτό του λαό. Είναι θαρραλέοι υπερασπιστές της Ιεράς Υπόσχεσης, που δόθηκε μεταξύ Ισραήλ και Ιεχωβά. Όταν ο λαός ξεχνά, και αυτόν συνέβαινε αρκετά συχνά, την δέσμευση την οποία είχε δώσει, πέφτοντας στην δίνη των ανομιών, ο Ιεχωβά τον προειδοποιούσε με κάποιον προφήτη, τον ταρακουνούσε να θυμηθεί την διαθήκη, με τρομερούς λόγους που απειλούσαν το αίμα και το σπέρμα του Ισραήλ στους αιώνες των αιώνων. 

Η διαμάχη των προφητών με τα αμαρτήματα του εκλεκτού λαού, περιέχει αφάνταστο πάθος, είναι πρωτόγονη και δραματική. Οι προφήτες όμως είναι πριν από κάθε άλλη πλευρά της δραστηριότητας τους προφήτες, και αυτή τους η ιδιότητα τονίζεται από την έξαρση με την οποία ανήγγειλαν το σχέδιο με το όποίο ο Θεός θα οδηγήσει τον λαό του για να νικήσει τον κόσμο. 

Από αυτήν την πλευρά της προφητικής δραστηριότητας παίρνει ύπαρξη ο μεσσιανικούς μύθος, ο μύθος εκείνος με την όψη στραμμένη στο μέλλον, ενός Μεσσία, ενός απεσταλμένου και λειτουργού του Θεού, ο οποίος από στιγμή σε στιγμή θα έρθει. Ο Μεσσιανικός μύθος αναφέρεται εξ’ ίσου στο ιστορικό πεπρωμένο του εκλεκτού λαού, όσο και σε ένα εσχατολογικό μέλλον – περί του τέλους του κόσμου. 

Βρίσκουμε ιδιαίτερα συχνούς υπαινιγμούς, συστάσεις και μεσσιανικές εξαγγελίες, στους στίχους του προφητάνακτος ψαλμωδού Δαυίδ και στις αποκαλύψεις του προφήτου Ησαϊου. - Για τους θαυμαστές των παραλληλισμών και των συγκρίσεων αναφέρουμε ότι στις αρχαϊκές μεσοποταμιακές λατρείες ο μύθος του σωτήρα ήταν πολύ διαδεδομένος και καλλιεργημένος με ιδιαίτερο ζήλο. 

Αξιοσημείωτο είναι ωστόσο ότι στην βαβυλωνιακό πολιτισμό ο μύθος του σωτήρα είχε στενή σχέση με την κυκλική και αστρολογική αντίληψη περί της πορείας των κοσμικών και ιστορικών γεγονότων. Στο τέλος κάθε ενός μεγάλου «κοσμικού έτους» ο κόσμος καταστρέφεται, και μια ανανεωτική θεότητα αναλαμβάνει την τύχη των ανθρώπινων πεπρωμένων και σώζει την ανθρώπινη ύπαρξη, κτίζοντας έναν νέο κόσμο από τα απομεινάρια του παλιού. 

Ένας παρόμοιος σωτήρας, από τον οποίο ξεκίνησε μια παγκόσμια αναγέννηση, ήταν για παράδειγμα ο θεός Μαρδούχ, του οποίου η λατρεία ήταν αυταρχική και είχε το κέντρο της στην εκπληκτική πόλη της Βαβυλώνας. Το μεσσιανικό μοτίβο έχει στην βαβυλωνιακή θρησκεία έναν απροκάλυπτα αστρικό χαρακτήρα, κυκλικό-κοσμολογικό, μυθολογικό-θεϊκό, εκτεταμένο-γιγαντιαίο, υπεράνθρωπινο. 

Στην βαβυλωνιακή αντίληψη ο κόσμος παίρνει ύπαρξη, διαρκεί για ένα διάστημα, ξεπέφτει, καταρρέει, και τότε ένας θεός, ένας από τους πολλούς, μετατρέπεται σε σωτήρα του κόσμου, κυοφορεί μια νέα τάξη από τα απομεινάρια του γκρεμισμένου. Και το παιχνίδι αρχίζει από την αρχή σύμφωνα με ένα γιγάντιο ημερολόγιο, χωρισμένο σε συμπαντικά έτη. 

Ο μύθος είναι μνημειώδης χωρίς όμοιο και έχει μια εμφάνιση αστρολογική-χρονομετρική. - Το μεσσιανικό μοτίβο εμφανίζεται στους Εβραίους πολύ πιο εξανθρωπισμένο, συνδεδεμένο πρώτα από όλα με την ιστορία του ανθρώπου ή με την ιστορία κάποιων φυλών. Το μεσσιανικό μοτίβο δεν έχει στους Εβραίους χαρακτήρα κυκλικό, κοσμολογικό και αστρολογικό. Το πεπρωμένο του εκλεκτού λαού είναι αυτό που ενδιαφέρει από την αρχή έως το τέλος. 

Ο Μεσσίας θα έρθει για την σωτηρία του εκλεκτού λαού και για την εγκαθίδρυση μιας οριστικής κατάστασης. Το μεσσιανικό μοτίβο εμφανίζεται λοιπόν στους Εβραίους προσαρμοσμένο με τελειότητα στο πνευματικό και μονοθεϊστικό είδος της θρησκείας: ο Θεός είναι Ένας, ο Μεσσίας παρομοίως, και στο τέλος του κόσμου θα θριαμβεύσουν μια για πάντα. 

Ο μοναδικός θρίαμβος του Μεσσία δεν θα ακολουθηθεί από μια νέα παρακμή ή μια νέα πτώση, όπως στην βαβυλωνιακή κυκλική αντίληψη, όπου τα κοσμικά έτη, με τους κόσμους και τους σωτήρες τους, αλληλοδιαδέχονται το ένα το άλλο με κανονικότητα και ακρίβεια χρονομετρική των αστρικών κινήσεων και των ζωδιακών μετακινήσεων. 

Ο μεσσιανικός μύθος στους Εβραίους, εξανθρωπισμένος καθώς είναι, ιστορικοποιημένος, μοναδικός, συνδεδεμένος με το πεπρωμένο του ανθρώπου και κυρίως με εκείνο του εκλεκτού λαού, προϋποθέτει σαν υπόβαθρο μια θρησκεία διαθηκηκής φύσης. Σίγουρα ο μεσσιανικός μύθος, απαγγέλλεται από μέρους των προφητών με προφορική αφθονία, αλλά μόνο μέσα από απερίγραπτα οράματα και υπαινιγμούς δύσκολους στην ψηλάφηση. 

Μέσα από τα μηνύματα τους απόκτησε μια παράξενη διαμόρφωση, κατά την διάρκεια της οποίας συμπεριέλαβε πολλά διφορούμενα. Έτσι οι πιο διαφορετικές ελπίδες αναζήτησαν μια δικλείδα στον μύθο, του οποίου κύριος συνεργάτης έγινε ο καιρός με τις καταστροφές του. Το μοτίβο του κοσμικού σωτήρα στον βαβυλωνιακό πολιτισμό είναι, είπαμε, υπερανθρώπινο. 

Για τους Βαβυλωνίους οι σωτήρες είναι θεοί, και δεν γνωρίζουν παρά μόνο τους δρόμους του θριάμβου. Ο Ψαλμωδός Δαβίδ και ο προφήτης Ησαΐας αναγγέλλουν όμως την μελλοντική έλευση ενός Μεσσία, ο οποίος θα υποστεί πόνους και ταπεινώσεις. Το μεσσιανικό μοτίβο είναι εδώ βαθιά εξανθρωπισμένο, και τελικά προορισμένο για μια αιώνια εξέλιξη. Η ατμόσφαιρα της μεσσιανικής αναμονής ολοένα και δυνάμωνε ώστε την εποχή της γέννησης του Θεανθρώπου, του Ιησού από την Ναζαρέτ, έπρεπε να είχε λάβει κάποιες διαστάσεις πνευματικού πυρετού. 

Κατειλημμένος από το συναίσθημα της άμεσης έλευσης των γεγονότων ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής ανάγγειλε την άμεση εμφάνιση του Μεσσία, εκείνου ο οποίος «δεν θα βαπτίζει μόνον εν ύδατι αλλά και πνεύματι αγίω». Σε εκείνες τις πέριξ του Ιορδάνη ποταμού περιοχές και τις δυτικά της Νεκράς θαλάσσης, πρέπει να υπήρχαν πολλοί οικισμοί, χωριουδάκια με εστίες στις οποίες έκαιγε η φλόγα της αναμονής. 

Ένας μύθος, ζεσταμένος από την φλόγα που μεγάλωνε στις ψυχές για πολλούς αιώνες έπρεπε κάποια στιγμή να λάβει υπόσταση. Σε αυτήν την ατμόσφαιρα της έξαρσης και της λαχτάρας της αναμονής συνέβη κατόπιν ένα ιστορικό γεγονός μιας εντελώς εξαιρετικής σημασίας. 

Ο μεσσιανικός μύθος έλαβε στην πραγματικότητα στην κατοχή του μια ανθρώπινη ύπαρξη και πραγματοποιήθηκε μέσω αυτής. – Η ζωή του Ιησού από την Ναζαρέτ, διηγημένη από τους Ευαγγελιστές είναι σίγουρα από πολλές απόψεις μια προσωποποίηση του μύθου. Από αυτό το γεγονός πολλοί βιάστηκαν να συμπεράνουν ότι ο Ιησούς δεν υπήρξε ποτέ σαν αληθινή ιστορική προσωπικότητα και να θέσουν το ζήτημα μεταξύ ιστορικού και βιβλικού Ιησού που βασάνισε την Δύση για αιώνες. 

Αλλά η ζωή του Ιησού διαπλάθεται μυθικά, επειδή ήταν ακριβώς η πραγματοποίηση ενός μύθου, μιας υπόσχεσης, η οποία φόρτισε με τον ηλεκτρισμό όλων των αναμονών τον αέρα για τόσους αιώνες. Ο μύθος, δημιουργημένος για να πραγματοποιηθεί, έπρεπε να πραγματοποιηθεί, ευθύς μόλις εμφανίστηκε η ύπαρξη η οποία είχε την υπεράνθρωπινη δύναμη να τον ολοκληρώσει. 

Την εποχή εκείνη πρέπει να είχαν υπάρξει και πολλοί αποτυχημένοι «χριστοί», οι οποίοι κυριάρχησαν στις μεσσιανικές προσδοκίες και είπαν: «Εγώ ειμί! Εγώ ειμί ο αναγγελθείς!» - για να καταλάβουν την δεύτερη ημέρα ότι δεν είχαν την δύναμη που απαιτούσε ένα τέτοιο πεπρωμένο, και ότι οι ίδιοι δεν ήσαν παρά κάποιοι αποτυχημένοι. 

Με την εμφάνιση λοιπον του Ιησού Χριστού, αφού εκπληρώνεται στο πρόσωπο Του η μεσσιανική προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης, ο παλαιοδιαθηκικός προφητισμός λαμβάνει τέλος και στον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο τελειώνει η μακρά αλυσίδα των βιβλικών προφητών μιας και δεν είχαν πλέον λόγω ύπαρξης. 

Μέχρι τη γέννηση του Χριστού οι βιβλικοί προφήτες συντήρησαν την προφητεία αλλά και η προφητεία τους συντήρησε ως θρησκευτικό φαινόμενο και εκστατική μυστική θρησκευτική κατάσταση. Από εδώ και πέρα την θέση τους την παίρνει ο χριστιανικός μυστικισμός πλέον. 

Ο χριστιανικός μυστικισμός

Εδώ πρέπει να γίνει μια διάκριση μεταξύ της θρησκείας του Ιησού, και της θρησκείας για την οποία ο Ιησούς ο ίδιος έγινε θρησκευτικό αντικείμενο. Η διάκριση είναι επιτρεπτή και δυνατή, αλλά τα όρια μεταξύ αυτών των δύο είναι πολύ αόριστα και ανακριβή. 

Η θρησκεία του Ιησού ήταν περιχαρακωμένη από την ιδέα ενός Θεού ως Πατρός του κόσμου, από την ιδέα μιας σχέσης εξαρτηματικής, θεμελιωμένης στην άμετρη αγάπη μεταξύ ανθρώπου και επουρανίου Πατρός, από την ιδέα ότι η επίγεια ζωή μεταμορφώνεται σε μια Βασιλεία του Θεού, μια «υπερκόσμια γη», από την ιδέα ότι οι άνθρωποι μεταξύ τους, ακόμα και οι εχθροί είναι αδέλφια, από την ιδέα ότι στον κόσμο το θαύμα είναι δυνατόν, αλλά κυρίως ότι πάνω από όλα τα θαύματα είναι το θαύμα της αγάπης του πλησίον, που εκδηλώνεται στον άνθρωπο. 

Η θρησκεία για την οποία το πρόσωπο του Χριστού έγινε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θρησκευτικό αντικείμενο, επικεντρώθηκε στην ίδια την εμφάνιση του Ιησού. Σε αυτήν την διαδικασία συνέβαλλε κατά τρόπο αποδοτικό ο Απόστολος Παύλος. Ταυτόχρονα με την επικέντρωση στην ιστορική εμφάνιση του Θεανθρώπου Ιησού από την Ναζαρέτ, διακηρύχθηκε ένα νέο κέντρο της θρησκευτικής ζωής, ένας κόμβος πνευματικής ακτινοβολίας χωρίς όμοιο του στην ιστορία της ανθρωπότητας. 

Ο θρησκευτικός σεισμός που ξεκίνησε από εδώ αντανάκλασθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο και εξελίχθηκε μέχρι τις ημέρες μας σε πολύ διαφορετικές εκφάνσεις. Η θρησκευτική ζωή, μέσα από τις παραλλαγές της πίστης, και η θρησκευτική ζωή σαν μυστική επιδίωξη, άνθισαν πολλαπλά και σύνθετα μέσω των πιο λαμπρών αντιπροσώπων και στον χώρο του χριστιανισμού. 

Για πολλές φορές οι δύο εξεταζόμενοι τρόποι της θρησκευτικής ζωής, η κοινή θρησκευτική πίστη και ο μυστικισμός δηλαδή, αλληλοανέχθηκαν ο ένας τον άλλον βαδίζοντας παράλληλα, και κάποιες φορές έφτασαν σε μια θαυμαστή αλληλοεπίδραση, όπως στην ψυχή και το πνεύμα του Αποστόλου Παύλου. Άλλες φορές εκείνοι οι δύο τρόποι της θρησκευτικής ζωής κυριαρχούμενοι από πείσμα, αλληλοπολεμήθηκαν για την κυριαρχία του θρησκευτικού πεδίου. 

Ο χριστιανικός μυστικισμός, με την κοινή σημασία του όρου, άργησε να εμφανισθεί, και ξεκίνησε από έναν μυστικισμό όπου η έκσταση είναι στην ουσία προσδεδεμένη και εξαρτημένη από την προφητεία. (Εδώ ωστόσο πρέπει να σημειώσουμε έστω παρενθετικά ότι η «έκσταση» του προφήτη είναι μια ψυχολογική κατάσταση αρκετά διαφορετική από την «έκσταση» της μυστικής ένωσης.) Στον χριστιανικό μυστικισμό γίνεται βέβαια από την αρχή λόγος για θέωση ενώ ο άνθρωπος βρίσκεται ακόμα στο κτιστό του σώμα αλλά κάτω από ισχυρή πλατωνική επίδραση. 

Ο Κλήμης (Στρωμματείς 7.11) χρησιμοποιώντας το λεξιλόγιο των παγανιστικών μυστηρίων, το οποίο προσαρμόζει στην χριστιανική θρησκευτική εμπειρία, μιλά συχνά για «την εποπτείαν Θεού» αλλά δεν ξεκαθαρίζει τι εννοεί με αυτό. Κάποιες αναφορές κάνει επίσης και ο Ωριγένης όταν λέει ότι: «Συχνά μάρτυς μου ο Θεός, αισθάνθηκα τον Νυμφίο να με πλησιάζει και να βρίσκεται μαζί μου, όσο μπορεί να συμβεί αυτό, ύστερα εξαφανιζόταν ξανά και δεν μπορούσα να βρω εκείνο που ζητούσα». (Ωριγένης Hom. In Cant., 1.7.) 

Ωστόσο ο ίδιος ο Ωριγένης άνοιξε τον δρόμο στον άγιο Γρηγόριο Νύσσης τον οποίον επηρέασε έντονα και ο οποίος αποκαλείται και ο πρώτος χριστιανός μυστικός. Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης περιγράφει την μυστική εμπειρία ως ξύπνημα από το σώμα ή ανάβαση σε παρατηρητήριο, ως συνείδηση της θείας παρουσίας, απόκτηση της ιδιότητας του θεϊκού φωτός και ταύτιση με αυτό το οποίο αντιλαμβάνεται. (Γρηγόριος Νύσσης, P.G. 44, 996 A-D., 44, 453 A., 44, 508 B., 44, 1000 AB., 44, 1001 BC., 46, 93 C., 46, 372 BC,) 

Παρόλα αυτά για πολλούς θεολόγους ο μυστικισμός παρέμεινε μάλλον μια θρησκευτική ανωμαλία. Υπάρχουν θεολόγοι με βεβαιωμένη πνευματική έφεση, οι οποίοι θεώρησαν τον μυστικισμό, την μυστική κατάσταση, ως μια κατάσταση πολύ άμορφη και η οποία απαιτεί ελάχιστα ελεγχόμενες προϋποθέσεις για να μπορεί να υποκριθεί τον ρόλο του πηδαλίου και της ρίζας της θρησκευτικής ζωής. 

Όμως ο μυστικισμός, ακόμα, και όταν του αποδίδουμε την αληθινή σημασία της ελπίδας της ψυχής για την ένωση της με τον Θεό, δεν αποτελεί ένα ιδανικό αποδεκτό ως τέτοιο από όλους τους θρησκευόμενους ανθρώπους. Κανείς δεν θα υποστηρίξει, οσονδήποτε και αν η διαφορετικότητα της ομολογίας μας θολώνει το βλέμμα, ότι ο Λούθηρος, για παράδειγμα, δεν ήταν ένας άνθρωπος βαθιά θρησκευόμενος. 

Είναι αλήθεια ωστόσο ότι ο Λούθηρος μίλησε άνευ περιστροφών με περιφρόνηση για τις μυστικές εκστάσεις, στις οποίες αμφισβήτησε κάθε σημασία. Ο Λούθηρος, και από αυτήν την άποψη μαζί του και ο Καλβίνος, εννοούν την θρησκευτικότητα υπό την μορφή της «πίστεως», σαν πνευματική πράξη κλεισμένη στον εαυτό της. 

Ο μυστικισμός συχνά περιφρονήθηκε σαν ένα απλό φαινόμενο σχεδόν ανυπόστατο. Ενώ λοιπόν ο μυστικισμός περιέκλειε ένα ανώτατο και αυτονόητο ιδανικό για την ινδική σκέψη και θρησκευτικότητα, ή, σε μια ιδιαίτερη παραλλαγή, για τους οπαδούς του Λάο-Τσε, στο χριστιανικό κλίμα είχε συχνά πολύ διαφορετική αντιμετώπιση. 

Μυστικισμός και Ανεξιθρησκεία 

Εάν παραδεχθούμε ως «μυστική», με την ευρύτερη έννοια, κάθε προσπάθεια να κατασκευαστεί μια ψυχολογική γέφυρα ανάμεσα στον άνθρωπο και τη Θεότητα, τότε μπορούμε να πούμε ότι ο μυστικισμός είναι ενδημικός σε όλη σχεδόν τη θρησκευτική σκέψη. 

Οι «μυστικές περίοδοι» ωστόσο ταυτίζονται κυρίως με τις περιόδους αναταραχής οι οποίες γίνονται αφορμή να γεννηθούν ορισμένες κινήσεις που μπορεί να ονομασθούν «μυστικιστικές». Συγκεκριμένες τέτοιες περίοδοι είναι, για παράδειγμα στην αρχαιότητα, ο 6ος αιώνας π.Χ. (Πυθαγόρας, Ορφισμός), η αμέσως μετά τον πελοποννησιακό πόλεμο περίοδος (Πλάτων), ο 1ος π.Χ. αιώνας (Ποσειδώνιος και Νεοπυθαγορισμός) και ο 3ος μ.Χ. αιώνας (Πλωτίνος, Νεοπλατωνισμός). Δεν πρέπει λοιπόν να μας ξενίζει το συμπέρασμα ότι «εξαθλίωση και μυστικισμός είναι συγγενή γεγονότα». 

Κάθε φορά που ο κόσμος φτωχαίνει σε ιδεολογικό επίπεδο και γίνεται ανασφαλής σε υλικό, καταστάσεις οι οποίες γεμίζουν με συναισθήματα φόβου και μίσους τις ψυχές των ανθρώπων, αντηχούν και πάλι τα λόγια του Αγαμέμνονα στον Όμηρο: «ας φύγουμε για την δική μας χώρα», (Ιλιάδα Β, 140), ερμηνευμένα από κάθε ανήσυχο πνεύμα ως πρόσκληση και υπόσχεση άμεσης διαφυγής από την ζοφερή επίγεια πραγματικότητα. 

Στην σημερινή εποχή, την εποχή της Ανεξιθρησκείας, εκτός από την απομόνωση και την συνεχώς αυξανόμενη υλική και πνευματική ανασφάλεια των μεγαλουπόλεων, που προετοιμάζει το έδαφος στις ψυχές των ανθρώπων για «φυγή από την κοσμική πραγματικότητα», υπάρχει και ένας ακόμα λόγος που ευνοεί την ανάπτυξη του μυστικισμού σε βάρος της κοινής θρησκευτικής πίστης. 

Αυτός είναι η ισοπέδωση των διαφόρων πίστεων μέσα από την κατάργηση της θρησκευτικής αυθεντίας. Σε μια εποχή όπως η δική μας όπου πίσω από τα duty-free των ευρωπαϊκών αεροδρομίων μπορεί ο καθένας να βρει στριμωγμένα ένα καθολικό προσευχητάριο, ένα προτεσταντικό παρεκκλήσιο, μια συναγωγή, ένα μικρό τζαμί και ένα βουδιστικό χώρο λατρείας, -διευθέτηση υποδειγματική και δίκαιη αλλά συνάμα και αποκάλυπτικη μιας κατάρρευσης της θρησκευτικής αυθεντίας η οποία υπήρξε η βάση της κοινής θρησκευτικής πίστης- τα ανήσυχα πνεύματα φυσικό είναι να στραφούν και πάλι προς εκείνο που χάθηκε μέσα από αυτήν την αλληλοσχετικοποιητική συγκατοίκηση των θρησκειών, προς το μυστήριο. 

Παρόλο τον σεβασμό, για παράδειγμα, που έδειξε προς όλα τα θρησκεύματα η συμπροσευχή της Ασίζης, ωστόσο στέρησε από το χριστιανισμό την ιερή και απαραβίαστη αρχή του: εκτός Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία (Extra Ecclesiam nulla sallus). 

Ένα από τα αόρατα προπύργια της Εκκλησίας μέσα στην συνείδηση του κάθε πιστού, η μεταφυσική αυθεντία, κλονίσθηκε και η εκκλησία τείνει να μετατραπεί σε μια ηθική αυθεντία ανάμεσα στις άλλες, γεγονός που απογοητεύει τους πιστούς. Υπάρχει επομένως στις ημέρες μας μια δυσφορία του πιστού που είναι πεπεισμένος στην καρδιά του ότι κατέχει την αλήθεια αλλά ταυτόχρονα βρίσκεται αναγκασμένος να την υποβιβάσει κοινωνικά στο επίπεδο της άποψης. 

Έτσι, όπως και άλλοτε, είναι υποχρεωμένος να καταφύγει στην ατομική ευλάβεια ή την μητρική ζεστασιά μιας θρησκευτικής κοινότητας ή σέκτας όπου θα μοιραστεί μαζί με άλλους ανθρώπους την ίδια αφοσίωση σε έναν Θεό, πλάστη και κύριο του σύμπαντος, που ωστόσο δεν έχει καν το δικαίωμα να βγει από τον περίβολο της συναγωγής, του καθεδρικού ή του τζαμιού. 

Μπορεί να προσεύχεται σε όποιον θέλει αλλά η προσευχή του δεν πρέπει να έχει κοινωνικές συνέπειες. Μπορεί να ζει την πίστη του σαν μια απολυτότητα που δεν διαψεύδεται ή δεν αναιρείται, αλλά που όμως ισοπεδώνεται από την στιγμή που γίνεται αποδεκτή μαζί με τις άλλες. 

Γεννημένη από την φρίκη των θρησκευτικών διώξεων η Ανεξιθρησκία δεν είναι τίποτα άλλο από την πρακτική έκφραση της απελπισίας. Οι άνθρωποι δεν συνεννοούνται παρά μετριάζουν τις πεποιθήσεις τους προκειμένου να μπουν στο κοινό καλούπι της απογοήτευσης. 

Η θλιβερή ειρωνεία αυτής της περιπέτειας είναι ότι προσπαθώντας οι σύγχρονοι καιροί να ψυχράνουν το φλογερό ποτάμι της πίστης προκειμένου να το διοχετεύσουν σε ρεύματα λιγότερο ορμητικά, απελευθέρωσαν κυρίως την δεισιδαιμονία. Κράτησαν από τις μεγάλες πίστεις όχι τον δυναμισμό και το ενωτικό πάθος αλλά τα χειρότερα ελαττώματα τους όπως την ευπιστία, την απλοϊκότητα, την μανία του εξωλογικού. Και αυτό συνέβη γιατί μπορεί η λογική να κλόνισε την πίστη, κλόνισε όμως ταυτόχρονα και την πίστη στην ίδια την λογική. 

Ο θρίαμβος της ανευλάβειας αντί να αποτελέσει αύξηση της ελευθερίας έγινε η παραμόρφωσή της και το βύθισμα της στον παιδισμό και στην άβυσσο φτηνών πολλές φορές μυστικισμών οι οποίοι «με τον επαινό τους για την αγνότητα διεγείρουν κρυφά την ασέλγεια», όπως πολύ εύστοχα είπε κάποτε ο Νίτσε. Το ιερό μετά την απόρριψη του από τον σύγχρονο άνθρωπο μετενσαρκώθηκε σε μια γκροτέσκα παρουσία και το αποτέλεσμα θα είναι κάποια στιγμή να ζητεί ο άνθρωπος την επαφή μαζί του μέσω κομπιούτερ, όπως σήμερα συμβουλεύεται το ωροσκόπιο του. 

Ήδη ένα μεγάλο μέρος όσων ασχολούνται με τους υπολογιστές έχει ενσυνείδητα ή ασυνείδητα δραπετεύσει στην «δική τους χώρα» που δεν είναι τίποτα άλλο από τον πλασματικό κόσμο του κυβερνοχώρου. (Cyberspase) Η θρησκευτική μισαλλοδοξία επιτέλους νικήθηκε, δυστυχώς στην θέση της ήρθε η πνευματική αδιαφορία και απάθεια. 

Ο κόσμος ολόκληρος βλέπει με απογοήτευση όλες τις απόπειρες που έγιναν στο παρελθόν προκειμένου να εγκατασταθεί ο παράδεισος επί της γης, και οι οποίες κόστισαν πολύ ακριβά ιδίως σε ανθρώπινες ζωές, να έχουν καταληξει στην πραγματική επικράτηση της κόλασης. Πολλά ελεύθερα πνευματα έχοντας απορίψει τους «θεούς της πόλεως» και μη βρίσκοντας κάποιον νέο θεό στο λίκνο ή στα σπαργανά του καταφεύγουν στο καθαρτήριο του εαυτούς του όπου δεν περιμένουν πια τίποτα, ούτε Σωτηρία, ούτε Υπέρτατο Αγαθό. 

Ως συνέπεια όλων αυτών, μέσα στην κυριαρχία της Ανεξιθρησκίας, η πόρτα της ψυχής των ανθρώπων έχει ανοίξει και πάλι για τον μυστικισμό. Η σημερινή στροφή πολλών νέων προς τον αθωνικό κυρίως μοναχισμό από την μια αλλά και το θερμό ενδιαφέρον για τα ανατολικά θρησκεύματα από την άλλη μαρτυρεί του λόγου το αληθές. 

Βιβλιογραφία:

Αγουρίδη Σάββα, Ιστορία των Χρόνων της Καινής Διαθήκης, Θεσσαλονίκη 1985. 
Βέλλα Β., Πίνακες ισραηλιτικής ιστορίας, Αθήναι 1956. 
Του ίδιου, Εβραϊκή Αρχαιολογία, Αθήναι 1965. 
Γαλίτη Γεωργίου, Ιστορία της εποχής της Καινής Διαθήκης, Θεσσαλονίκη 1991. 
Loisy A., Les mystères païens et le mystère Chrétien, Paris 1930. 
Cross, J., La Divinisation des chrétiens d’ après les pères grecs, 1938. 
Dodds E.R., Pagan and Christian in an Age of Anxiety, Cambridge University Press, 1990. 
Kirk, K.E., The Vision of God, 1931. 
Momigliano A., The conflict between Paganism and Christianity in the Fourth Century, 1963. 
Otto Rudolf, Mysticism East and West, 1932. 
Stace W.T., Mysticism and Philosophy, 1960. 
Zaehner, R.C., Mysticism Sacred and Profane, 1961.

Το είδαμε εδώ

Ανακαλύπτω